Πρόβλημα με γέννα βασίλισσας: Κάνει πολλά αυγά σε κάθε κελί, γιατί συμβαίνει και αντιμετώπιση

 

Παρατηρείτε πολλές φορές η βασίλισσα να γεννά πολλά αυγά σε κάθε κελί. Ένας αρχάριος μελισσοκόμος που το πρωτοβλέπει ανησυχεί και νομίζει πως πρόκειται για αρρενοτόκες εργάτριες που γεννούν και αυτές μαζί με τη βασίλισσα. Όμως βιολογικά αυτό είναι αδύνατο. Δηλαδή είναι απίθανο να βρεί κανείς αυγά απο αρρενοτόκες εργάτριες όταν υπάρχουν οι φερομόνες της βασίλισσας. Μερικοί όμως έμπειροι θα μου πούν, μα όλα τα μελίσσια έχουν λίγες αρρενοτόκες εργάτριες, γιατί δεν γεννούν αυτές; Η αλήθεια είναι πως τα μεγάλα μελίσσια διόροφα τριόροφα έχουν εργάτριες με τάση αρρενοτοκίας. Είναι ελάχιστες και όταν αποφασίσουν να γεννήσουν οι αδελφές τους τις αποτρέπουν. Κάθε μέλισσα που προσπαθεί αν το παίξει ψευδομάνα αντιμετωπίζεται απο τον ίδιο τον πλυθησμό, και τα αυγά τους κατασπαράζονται.

Μερικές φορές σε μελίσσια με πολλά πατώματα συμβαίνει το εξής. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Έχουμε ένα μελίσσι με τρία πατώματα και η βασίλισσα βρίσκεται και γεννά στο τρίτο. Οι φερομόνες έχουν την τάση να μεταδίδονται απο τη βασίλισσα απο τη μια μέλισσα στην άλλη, όμως στο πρώτο πάτωμα που έχουμε τις πολλές χιλιάδες συλλέκτριες δύσκολα φτάνουν επαρκώς οι φερομόνες. Σαν εικόνα του τριόροφου μελισσιού να έχετε οτι όλες οι παραμάνες είναι μαζεμένες στον γόνο μαζί με τη βασίλισσα και στα κάτω πατώματα παραμένουν οι συλλέκτριες. Εκεί λοιπόν είναι που αρχίζει να αναπτύσσεται μια τάση για αρρενοτοκία. Πολλές φορές συλλέκτριες το παίζουν ψευδομάνες "άκακες" βέβαια για τη βασίλισσα, και γεννούν αυγά απο τα οποία μερικές φορές μεγαλώνουν και εκκολάπτονται κανονικοί κηφήνες. Θα έχετε παρατηρήσει οτι στα κενά πατώματα βρίσκετε που και πού μερικά κηφηνοκελιά διάσπαρτα. Τα αυγά αυτά τις περισσότερες φορές δεν προέρχονται από τη βασίλισσα αλλά από τις ίδιες τις εργάτριες. Λέγεται μάλιστα ότι οι κηφήνες που προέρχονται απο εργάτριες έχουν καλύτερα γονίδια και κυλάει μέσα τους πιο καθαρό αίμα.

Με λίγα λόγια λοιπόν υπάρχουν αρρενοτόκες εργάτριες και ειδικά στα πολύ ανεπτυγμένα μελίσσια - με βασίλισσα. Όμως η σημερινή ανάρτηση δεν γίνεται για την αρρενοτοκία αλλά για τη βασίλισσα που μερικές φορές συναντάται να γεννά περισσότερα από ένα αυγά στο κάθε κελί της κηρήθρας. Τι εξήγηση δίνεται σε αυτό το φαινόμενο; Καταρχήν να πούμε πως είναι απολύτως φυσιολογικό, και δεν πρόκειται για κάποια προβληματική βασίλισσα. Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που πηγάζει το πρόβλημα και θα προσπαθήσω να σας τους απαριθμήσω όσο πιο κατανοητά γίνετε.

1. Νεαρή - Άπειρη βασίλισσα

Μια φρεσκογονιμοποιημένη βασίλισσα που μόλις γύρισε από τη γαμήλια πτήση της. Οι πρώτες ημέρες που ξεκινάει τη γέννα της είναι άπειρη και άμαθη. Παρατηρείτε λοιπόν ότι γεννάει αυγά διάσπαρτα και πολλές φορές 3-4-5 σε κάθε κελί. Το πιο συνηθησμένο είναι 2 η πιο σπάνια 3. Βλέπουμε ξεκάθαρα ότι πρόκειται για αυγά βασίλισσας εφόσον όλα είναι τοποθετημένα στον πάτο του κελιού και όχι στα πλάγια, όπως θα συνέβαινε σε ένα αρρενοτόκο μελίσσι. Ένα μελίσσι με φρεσκογονιμοποιημένη βασίλισσα δηλώνει κατευθείαν με τη συμπεριφορά του την ύπαρξη βασίλισσας. Είναι ήρεμο, οι μέλισσες δεν κάνουν νευρικές κινήσεις και οι μέλισσες είναι αφιερωμένες στην εκτροφή του γόνου. Η νεαρή βασίλισσα παρουσιάζει αυτή την ανωμαλία στη γέννα της κυρίως τον πρώτο μήνα της ζωής της και από εκεί και έπειτα διορθώνεται μόνο του το πρόβλημα. Οι κινήσεις της αρχίζουν να γίνονται μηχανικά χωρίς να σκέφτεται. Ο λόγος που γεννήθηκε άλλωστε είναι να γεννά σε ολόκληρη τη ζωής της αυγά, τα οποία θα είναι εκατομμύρια σε αριθμό.

2. Μικρό μελίσσι με λίγο πλυθησμό

Η βασίλισσα βιολογικά είναι σχεδιασμένη να γεννά έναν ορισμένο αριθμό αυγών. Για παράδειγμα την Άνοιξη η βασίλισσα είναι αδύνατο να έχει μισό πλαίσιο γόνο. Αν λοιπόν έχουμε ένα μελίσσι με 2 πλαίσια πλυθησμό και μισό πλαίσιο γόνο, η βασίλισσα έχει ορμή να γεννήσει πολλά αυγά, αλλα δεν υπάρχουν πλαίσια για να το κάνει αυτό. Ξέρετε η βασίλισσα δεν γεννά όπου να ναι, αλλά μόνο εκεί που υπάρχουν πολλές μέλισσες να θρέψουν και να ζεστάνουν τον γόνο. Συνεπώς στο μισό πλαίσιο γόνο που της δίνεται χώρος θα αναγκαστεί να το γεννήσει μια δύο η και τρείς φορές. Δεν μπορούμε να κρατήσουμε μια βασίλισσα την Άνοιξη να γεννά λίγα αυγά.

3. Απότομη πτώση πλυθησμού

Το φαινόμενο γίνεται έντονο όταν ένα μελίσσι χάσει απότομα τον πλυθησμό του. Πιθανή αιτία είναι η δηλητηρίαση από φυτοφάρμακα η οποιά σκότωσε όλες τις συλλέκτριες. Θα σας πω ένα παράδειγμα. Έχουμε ένα 10άρι μελίσσι με 8 γόνους το οποίο μετά από δηλητηρίαση έχασε 7 πλαίσια πλυθησμού, Η βασίλισσα το πιθανότερο είναι να μην επηρεαστεί καθόλου απο το φυτοφάρμακο όμως έχει συνηθήσει να γεννά με έναν ρυθμό πχ 700 αυγά/12ώρες. Οι μέλισσες πέθαναν όμως και ο χώρος για γέννα περιορίστηκε σημαντικά. Έτσι η βασίλισσα απο την ορμή της για γέννα μπορεί να γεννήσει παραπάνω απο μια φορές το κάθε κελί. Όσο πιο απότομη η πτώση του πλυθησμού τόσο πιο εκτεταμένο και το φαινόμενο με τα πολλά αυγά. Φυσικά μόλις αρχήσει να αναπτύσσεται το μελίσσι θα σταματήσουμε να βλέπουμε τα διπλά και τριπλά αυγά. 

Αυτές είναι οι κύριες περιπτώσεις που συναντάμε τη βασίλισσα να γεννά περισσότερα αυγά. Τώρα κλείνοντας θέλω να σας δείξω την δηλητηρίαση που έπαθε φίλος μας και αμέσως παρατηρήθηκε αυτό το φαινόμενο. Δυστυχώς όπως βλέπουμε οι δηλητηριάσεις δεν σταματάνε ποτέ.

Μετά την δηλητηρίαση και στην πτώση του πληθυσμού η βασίλισσα γεννά στο πλαίσιο λες και το μελίσσι είναι αρρενοτόκο. Αν ο μελισσοκόμος δεν έβρισκε τη βασίλισσα θα πίστευε ότι γεννάνε συλλέκτριες και όχι βασίλισσα.

Μετά την πτώση του πληθυσμού οι μέλισσες παράτησαν πολλούς ανοικτούς γόνους που είχαν αυξήσει. Στην φωτογραφία βλέπουμε νεκρά σκουληκάκια λίγων ημερών