Widget Recent Post No.

Οι φυλές των μελισσών και τα δικά μας λάθη!!!


Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα θέμα που είναι πολύ σπουδαίο...μα που όμως δεν θα έπρεπε να μας απασχολεί καθόλου! Αυτό ακούγεται λίγο αντιφατικό.... μα έτσι ακριβώς είναι! Γιατί η επιλογή της φυλής των μελισσών που θα επιλέξουμε - αυτό είναι το σημερινό μας θέμα - είναι μονόδρομος! Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Η σημερινή μέλισσα που μας δίνει το μέλι, δεν είναι παρά ένα εξελιγμένο είδος μια πλατύτερης οικογένειας μελισσών, στη βάση της οποίας υπήρξαν οι μοναχικές μέλισσες, που τις διαδέχθηκαν οι ημικοινωνικές και που κατέληξαν στο νεότερο και πιο εξελιγμένο κοινωνικό είδος, τη γνωστή σε όλους μας A.meliffera – το όνομα αυτό υποδηλώνει τη δυνατότητα που έχει η μέλισσα αυτή στο να συλλέγει και να αποταμιεύει το μέλι.

Η A.meliffera περιλαμβάνει 27 φυλές και ο διαχωρισμός αυτός γίνεται κυρίως με βάση την κοινωνικότητά τους, τη συμπεριφορά τους, όπως την επιθετικότητα, την καθαριότητα, την τάση για λεηλασία κλπ, και τη μορφολογία τους, δηλαδή το μέγεθος τους, το χρώμα τους, το μήκος της γλώσσας τους κλπ.

Πάντως με βάση κάποια γενικά χαρακτηριστικά οι 27 αυτές φυλές, έχουν ταξινομηθεί σε τέσσερις βασικούς εξελικτικούς κλάδους.

Ο κλάδος Α που συμπεριλαμβάνει τις φυλές που ζουν στην κεντρική και νότια Αφρική, στον κλάδο Μ που συμπεριλαμβάνει τις φυλές της βόρια Αφρικής, της Ιβηρικής χερσονήσου και της βόρια Ευρώπης, ο κλάδος C που περιλαμβάνει τις φυλές Ν. Ελλάδας, Ιταλίας, Σικελίας και Γιουγκοσλαβίας και τον κλάδο Ο που περιλαμβάνει τις φυλές στις Καυκάσιες περιοχές, στις χώρες της Μέσης Ανατολής, και σε Τουρκία, Κύπρο και Κρήτη.

Αν θέλουμε τώρα να δούμε τις «καθαρόαιμες» φυλές που υπάρχουν καταγεγραμμένες στον Ελλαδικό χώρο, θα βλέπαμε πως σε Μακεδονία και Θράκη υπάρχει η Μακεδονική φυλή, σε κεντρική και νότια Ελλάδα η Κεκρώπια φυλή, στα Επτάνησα η Καρνίκα (Καρνιολική) φυλή και τέλος σε Ν. Αιγαίο και Κρήτη η φυλή Αντάμη.

Λόγω όμως τις ανάμειξης των πληθυσμών που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, έχει προκληθεί υβριδισμός (μπαστάρδεμα) των αρχικών καθαρόαιμων φυλών, που τα τελευταία χρόνια σπανίζουν όλο και περισσότερο. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, είναι να έχει μεταβληθεί η γενετική δομή των πληθυσμών της μέλισσας, σε σύγκριση πάντα με τη δομή που υπήρχε στις αρχικές καθαρόαιμες φυλές.

Πως όμως συντελείται η ανάμειξη των πληθυσμών των μελισσών που προαναφέρουμε?

Αιτία είναι ο άνθρωπος και οι «επιπόλαιες» πολλές φορές επιλογές του, και πιο συγκεκριμένα η χωρίς μέτρο μετακίνηση των μελισσιών και οι ανεξέλεγκτες αγοραπωλησίες τους.

Οι νέοι κυρίως μελισσοκόμοι, όταν έρθει η ώρα να επιλέξουν τη ράτσα των μελισσών που θα αγοράσουν, επιδεικνύουν έναν υπερβάλλοντα ζήλο και δίνουν μεγάλη βαρύτητα σε ιδιότητες «εξωτικές», για να μην πούμε «εξωπραγματικές», κάποιων «πιστοποιημένων» βασιλισσών που από άγνοια ή με μοναδικό σκοπό το κέρδος, διακινούν κάποιοι συνάδελφοι μελισσοκόμοι. Και αφού η «ζήτηση» υπάρχει, όσες περισσότερες «ιδιότητες» φαίνεται να έχουν κάποιες πιστοποιημένες εισαγόμενες, κυρίως, βασίλισσες, τόσο ακριβότερα θα πουλιούνται!

Στην πράξη όμως, αποδεικνύεται πως αυτά όλα που υπόσχονται οι εξωτικές βασίλισσες και τα ασκέρια τους, όχι μόνο δεν μπορούν να γίνουν, μα αντίθετα με το τρόπο αυτό δημιουργούνται υβρίδια και υποκλάδοι μελισσών που δεν μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα στο Ελληνικό κλίμα και στις Ελληνικές ανθοφορίες. Υποκλάδοι με μέλισσες που παρουσιάζουν μεγάλη ευαισθησία στις ασθένειες, που κάποτε είναι ιδιαίτερα επιθετικές, με τάση για σμηνουργίας και το κυριότερο... με μεγάλους πληθυσμούς αλλά φτωχές παραγωγές – ή «λάδι μπόλικο μα καθόλου τηγανίτες», όπως λέει η λαϊκή σοφία.

Και αφού πιάσαμε τη λαϊκή σοφία, ας εκφράσουμε αυτό που γράφουμε πιο πάνω με μια ακόμα παροιμία: «Παπούτσι από τον τόπο σου και ας ειν και μπαλωμένο!».

Αν τώρα κάποιος μας κάνει την ερώτηση: «Μα καλά εσείς πως τα γράφεται όλα αυτά, έχετε δοκιμάσει τόσες πολλές υποφυλές και έχετε καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα?» Θα του απαντήσουμε με μια γενική αρχή, που γενικά ισχύει σε κάθε δράση και απασχόληση του ανθρώπου, μα που στη μελισσοκομία βρίσκει τη μεγαλύτερη εφαρμογή της.

«Τα πάντα είναι θέμα λογικής!»

Πράγματι, όταν ανάλογα περιστατικά έχουν συμβεί και σε πολλούς άλλους κλάδους του αγροτικού τομέα, όπως η γεωργία για παράδειγμα, όπου σήμερα κάποια κομμάτια της βιώνουν την καταστροφική επέλαση των υβριδικών καλλιεργειών, που άλλα υπόσχοντας και άλλα αποτελέσματα έφεραν....

Στην περίπτωση που μας απασχολεί όμως – αυτό της επιμειξίας των διαφόρων φυλών και υποφυλών των μελισσών μας - το αλάνθαστο κριτήριο της «λογικής», έρχονται να επιβεβαιώσουν και πολλές επιστημονικές έρευνες, με κορυφαία αυτή που έγινε τα δυο προηγούμενα χρόνια και στην οποία έλαβαν μέρος ερευνητικές ομάδες από τις μεγαλύτερες χώρες-παραγωγούς της Ευρώπης.

Το πείραμα ήταν σχετικά απλό, μα η εκτέλεσή του μακρόχρονη και τα αποτελέσματά του...άκρως εντυπωσιακά.

Πιο συγκεκριμένα, η κάθε ερευνητική ομάδα της κάθε χώρας, βρέθηκε με μελίσσια από όλες τις άλλες χώρες που ελάμβαναν μέρος στα σχετικά πειράματα!

Έγιναν λοιπόν διάφορες μετρήσεις από την κάθε επιστημονική ομάδα ξεχωριστά και τα αποτελέσματα που βγήκαν ήταν όλα όμοια!

Δηλαδή, καλύτερη συμπεριφορά, προσαρμοστικότητα, αντοχή και εν τέλει αποδοτικότητα, είχαν οι ντόπιες φυλές που είχε στα χέρια της η κάθε ομάδα!

Συνήθως κλείνουμε το άρθρα μας κάνοντας μια επιγραμματική αναφορά στο περιεχόμενό του. Σήμερα τα τελικά συμπεράσματα θα τα αφήσουμε να τα βγάλει ο κάθε αναγνώστης μόνος του – ο ίδιος!

Επιμέλεια: Μανόλης Δερματης, ερευνητής μελισσοκόμος, συγγραφέας του βιβλίου "Η Ιστορία Μιας Βασίλισσας"

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια