Σήμερα θα ασχοληθούμε με ένα θέμα που έχει πολύ βαρύνουσα σημασία για τα μελίσσια μας. Έχει μεγαλύτερη σημασία ακόμα και από αυτή που έχει για εμάς τους ανθρώπους η επιλογή του ανώτατου άρχοντα της κοινωνίας μας, δηλαδή του προέδρου της δημοκρατίας, του πρωθυπουργού ή και του βασιλιά ακόμα - ανάλογα με το πρότυπο διακυβέρνησης που έχουμε!
Και αυτό συμβαίνει επειδή η βασίλισσα μέλισσα έχει μια διπλή ιδιότητα μέσα στη δική της την κοινωνία. Έχει την ιδιότητα της βασίλισσας αλλά και της μάνας. Η πρώτη μπορεί να είναι θεσμική - κυρίως - η δεύτερη όμως είναι τόσο ουσιαστική, που από την πλήρωση ή όχι αυτής της - της ιδιότητας - εξαρτάται η ύπαρξη του ίδιου του μελισσιού.
Όμως εμείς ότι και να πούμε για αυτό το θέμα, ποτέ δεν θα μπορέσουμε να το εκφράσουμε καλύτερα από την ίδια την πρωταγωνίστρια του, από την ίδια τη μάνα- βασίλισσα, δηλαδή. Καλύτερα όμως να την αφήσουμε να μας «μιλήσει» η ίδια, σχετικά...
.... Ας επιστρέψουμε όμως στη δική μου προσωπική ιστορία και ας δούμε μαζί πως προέκυψα εγώ, γιατί όπως και να το κάνουμε, βασίλισσες δεν γεννιούνται κάθε μέρα μέσα σε ένα μελίσσι. Θα έλεγα μάλιστα ότι ισχύει το αντίθετο! Ότι δηλαδή βασίλισσες γεννιούνται σχετικά σπάνια, και τότε μόνο όταν συντρέχει ένας από τους τρεις λόγους, που θα σας αναφέρω ευθείς αμέσως.
Πρώτον όταν «χαθεί» ξαφνικά μια βασίλισσα. Αυτό μπορεί να συμβεί για διάφορες αιτίες, αλλά η πιο συνηθισμένη είναι να αρρωστήσει ξαφνικά ή να τραυματιστεί θανάσιμα από το λάθος ενός απρόσεκτου μελισσοκόμου, κατά τη διάρκεια κάποιων μελισσοκομικών χειρισμών.
Σε μια τέτοια περίπτωση οι εργάτριες μέλισσες, αντιλαμβανόμενες σε λίγες ώρες την ορφάνια τους, τροφοδοτούν με βασιλικό πολτό μερικά νεαρά σκουληκάκια (η ηλικία τους δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα δύο με δυόμισι εικοσιτετράωρα) από τα εργατικά κελιά τα οποία διευρύνουν και κτίζουν με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνουν κατακόρυφα.
Σπανιότερα πάλι, ετοιμάζουν εσπευσμένα μερικά βασιλικά κελιά και παίρνοντας αυγά από τα εργατικά κελιά, τα μεταφέρουν σε αυτά που ετοίμασαν και αρχίζουν την εκτροφή του σκουληκιού που θα προκύψει, με βασιλικό πολτό φυσικά. Αν όμως δεν βρουν αυγά, γεγονός όχι τόσο σπάνιο, μεταφέρουν σκουληκάκια από τα εργατικά στα βασιλικά κελιά που έφτιαξαν, τα οποία αν είναι μέχρι δυο ή δυόμισι το πολύ ημερών, οι βασίλισσες που θα προκύψουν θα είναι μια χαρά.
Αν όμως είναι μεγαλύτερα τότε θα έχουν σταματήσει να τρέφονται με βασιλικό πολτό και θα έχουν αρχίσει να τρώνε γύρη και μέλι, όπως είπαμε πιο πάνω. Αυτό όμως δεν είναι καθόλου καλή προϋπόθεση για να προκύψει μια δυνατή και αποδοτική βασίλισσα.
Τα κελιά που χτίζουν οι εργάτριες μέλισσες σε μια τέτοια περίπτωση, ονομάζονται βασιλικά κελιά διάσωσης.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι, η ποιότητα της βασίλισσας που προκύπτει από μια τέτοια διεργασία, δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Υποστηρίζουν με άλλα λόγια ότι, οι βασίλισσες διάσωσης δεν είναι παραγωγικές, όσο είναι οι άλλες που θα περιγράψω στη συνέχεια.
Στηρίζουν δε αυτή τους την άποψη, όχι μόνο στην αμφίβολης ποιότητας τροφή που έχουν λάβει τα σκουληκάκια, τα οποία έχουν επιλεγεί για υποψήφιες βασίλισσες, όπως αναφέραμε πιο πάνω, αλλά, και στο γεγονός, πως η κατασκευή των βασιλικών κελιών διάσωσης γίνεται βιαστικά, και σε συνθήκες πανικού, άρα με ατέλειες.
Ο δεύτερος λόγος που επιβάλει τη δημιουργία μιας νέας βασίλισσας, είναι η ξαφνική ή και σταδιακή ανικανότητα της παλιάς να ανταποκριθεί στο βαρύ έργο της, η κυριότερη διάσταση του οποίου είναι, η συνεχής και αδιάκοπη ωοτοκία της και η παραγωγή της βασιλικής ουσίας, που συντελεί στην εύρυθμη λειτουργία του μελισσιού.
Με άλλα λόγια, αν η υπάρχουσα βασίλισσα περιορίσει τις βασιλικές της φερομόνες ή το ρυθμό της ωοτοκία της κάτω από κάποιο όριο, τότε το μελίσσι αποφασίζει να την αντικαταστήσει. Αυτή ακριβώς είναι και η δική μου περίπτωση, όπως σας έχω ήδη πει στο πρόλογο αυτού του βιβλίου.
Όταν λοιπόν συμβαίνει κάτι τέτοιο, το μελίσσι έχοντας μπροστά του ευχέρεια χρόνου, επιλέγει με την ησυχία του και με την απαιτούμενη προσοχή φυσικά, σκουληκάκια από τον εργατικό γόνο, νεαρής ηλικίας δυο το πολύ ημερών, και τα ταΐζει με βασιλικό πολτό. Παράλληλα διευρύνει και οδηγεί σε κατακόρυφη ανάπτυξη τα κελιά, μέσα στα οποία βρίσκονται τα σκουληκάκια, που έχουν επιλεγεί, και από τα οποία θα προκύψουν οι υποψήφιες βασίλισσες.
Τα όμορφα και καλοφτιαγμένα αυτά κελιά, ονομάζονται βασιλικά κελιά αντικατάστασης. Με τον τρόπο αυτό, σε δεκάξι ημέρες, θα εκκολαφθούν μερικές καλοθρεμμένες και σφριγηλές βασίλισσες αντικατάστασης. Η πρώτη από αυτές, σαν αρχικό μέλημα, έχει να επισκεφθεί τα υπόλοιπα βασιλικά κελιά και με τη βοήθεια των εργατριών να τα καταστρέψει, σκοτώνοντας τις άλλες υποψήφιες βασίλισσες-αδελφές της που βρίσκονται μέσα σε αυτά.
Την παλιά βασίλισσα-μητέρα της συνήθως την αγνοεί και δεν ασχολείται μαζί της, ιδιαίτερα στην περίπτωση που αυτή έχει χάσει την ικανότητά της να παράγει την βασιλική ουσία. Έτσι, για κάποιο διάστημα, οι δύο βασίλισσες συνυπάρχουν στο μελίσσι, χωρίς η μία, να ενδιαφέρεται για την άλλη. Στην περίπτωση όμως, που η παλιά βασίλισσα αντικαθίσταται λόγω προβληματικής ωοτοκίας, ενώ συνεχίζει να παράγει τις βασιλικές ουσίες, τότε η μεταξύ τους μονομαχία είναι σχεδόν σίγουρη...
Λένε ότι, οι βασίλισσες αντικατάστασης είναι πολύ αποδοτικές και δυνατές. Αυτό είναι κάτι που θα έχω την ευκαιρία να το διαπιστώσω εγώ η ίδια, προσωπικά, σε λίγες ώρες, όταν θα βρεθώ αντιμέτωπη με μια αυτές....
Τέλος, ο τρίτος λόγος που επιβάλει τη γέννηση μιας νέας βασίλισσας, είναι η σμηνουργία. Από μια τέτοια διαδικασία προέκυψα και εγώ, και θα σας αφηγηθώ ευθύς αμέσως τα γεγονότα που έλαβαν χώρα τότε.....
..... Όταν λοιπόν βγήκα από το κελί μου, μια ανυπέρβλητη εσωτερική δύναμη, με οδήγησε κατ ευθείαν στα άλλα βασιλικά κελιά, τα οποία φιλοξενούσαν μέσα τους, τις τέλεια σχηματισμένες και έτοιμες να βγουν απ αυτά, πριγκίπισσες αδελφές μου. Το ένστικτό μου με πρόσταζε να τις σκοτώσω, γιατί η βασίλισσα στα μελίσσια είναι μία!
Αυτός είναι ένας γενικός, πανάρχαιος κανόνας, και πολύ σπάνια και για λίγο μόνο χρόνο, μπορούν να συνυπάρξουν στον ίδιο χώρο δυο βασίλισσες, όπως ήδη σας έχω αναφέρει. Προς στιγμή οι εργάτριες μέλισσες με εμπόδισαν να πλησιάσω. Πρόσεξα όμως ότι, εμπόδιζαν και τις αδελφές μου, να βγουν από το κελί τους. Ήταν προφανές ότι, δεν ενέκριναν μια συμπλοκή εκείνη τη στιγμή.
Τότε δεν είχα αντιληφθεί γιατί συνέβαινε αυτό. Στη συνέχεια όμως κατάλαβα ότι, το μελίσσι δεν είχε αποφασίσει ακόμα, αν θα ακολουθούσε και μια δεύτερη σμηνουργία, οπότε σε αυτή τη περίπτωση εγώ θα ήμουν η βασίλισσα του νέου αφεσμού, και επομένως μια από τις αδελφές μου θα γινόταν βασίλισσα, στο υπόλοιπο μελίσσι που θα παρέμενε στη κυψέλη.
Η εκκρεμότητα όμως αυτή έλιξε σε λίγες ώρες, και έτσι οι πριγκίπισσες-αδελφές μου θανατώθηκαν ενώ βρισκόντουσαν μέσα στα βασιλικά κελιά τους, άλλες από εμένα, και άλλες από τις εργάτριες μέλισσες, που με συνόδευαν....
Σ.Σ. Απόσπασμα από το βιβλίο «Η Ιστορία Μιας Βασίλισσας», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΠΑ – ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ.
Επιμέλεια: Μανόλης Δερματης, ερευνητής μελισσοκόμος, συγγραφέας του βιβλίου "Η Ιστορία Μιας Βασίλισσας"
0 Σχόλια
Για οποιαδήποτε ερώτηση πάνω στις αναρτήσεις μας , αφήστε ένα σχόλιο και εμείς με χαρά θα σας απαντήσουμε. Ορεινή Μέλισσα! Καλώς Ήρθατε!