Η καλύτερη φυλή μέλισσας: Δείτε τα αποτελέσματα του μεγαλύτερου πειράματος με 597 μελίσσια...

Στο πείραμα αυτό συγκρίναμε 597 μελίσσια  σε 21 δια­φορετικές περιοχές, για 2,5 χρόνια!!!

Για εκατομμύρια χρόνια οι μέλισσες ζούσαν χωρίς την επέμβαση του ανθρώπου. Αυτός ήταν ο λόγος για να ξεκινήσει μια μεγάλη έρευνα. Οι επιστήμονες ξεκίνησαν να διερεύνουν την επι­βίωση των μελισσοσμηνών σε σχέση με την ΦΥΛΗ και την προσαρμοστικότητά τους στους περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως είναι οι καιρικές συνθήκες, οι ασθένειες και η μελισσοκομική πρα­κτική.

Για να μελετήσουμε την πολύπλοκη αλληλεπίδραση των μελισσοσμηνών και του περιβάλλοντος, οργανώσαμε ένα πολύ μεγάλο πείραμα με συνεργάτες από 11 χώρες.

Στο πείραμα αυτό συγκρίναμε 597 μελίσσια  σε 21 δια­φορετικές περιοχές με διαφορετικό περιβάλλον, για 2,5 χρόνια. Οι πληθυσμοί μελισσών που χρησιμοποιήθηκαν ήταν από αυτούς που δια­τηρούνταν στα συμμετέχοντα Ινστιτούτα. Σε κάθε μία δε από τις 21 περιοχές ελέγχονταν ο ντόπιος πληθυσμός μελισσών μαζί 2 ή 3 μη ντόπιους πληθυσμούς. Οι 16 πληθυσμοί ανήκαν στα 5 βασικά Ευρωπαϊκά υπο-είδη:. Apis mellifera mellifera. A. m. carnica, A. m. ligustica. A. m. macedonica and A. m. siciliana.

Όλα τα μελίσσια ελέγχονταν και αξιολογούνταν σε τακτά χρονικά διαστή­ματα και με την ίδια ακριβώς μεθοδολογία από όλους τους συνεργάτες, σύμ­φωνα πάντα με τα διεθνή πρότυπα (Buchler et at., 2013) αλλά και τις συστάσεις της APIMΟNDIA.

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Καμία θεραπεία δεν εφαρμόστηκε για το Βαρρόα εκτός από την απομάκρυνση κλειστού γόνου. Μελίσσια στα οποία το επίπεδο του Βαρρόα ήταν υπερβολικά υψηλό για να επιζήσουν, απομακρύνονταν από το πείραμα για να μην γίνεται περεταίρω μετάδοση των ακάρεων και θεω­ρούνταν «νεκρά».

Ο υβριδισμός μειώνει την άμυνα του μελισσιού
Παρά το γεγονός ότι παρατηρήθηκε αισθητή διαφορά στη συμπεριφορά και στις επιδόσεις μεταξύ των πληθυσμών που προέρχονταν από προγράμματα βελτίωσης και αυτών που δεν είχαν υποστεί καμία στο παρελθόν, κανένας πληθυσμός δεν έδειξε ανώτερη απόδοση σε καμία περιοχή. Ωστόσο, σημαν­τικότερη ήταν η παρατήρηση ότι οι πληθυσμοί που βρέθηκαν με τη γενετική ανάλυση να έχουν έντονα σημάδια υβριδισμού σημεί­ωσαν σημαντικά χαμηλότερη πραότητα από τους μη υβριδισμένους πληθυ­σμούς,

Οι ντόπιοι πληθυσμοί επιβιώνουν περισσότερο
Από τα 597 μελίσσια που παρακολουθήσαμε, τα 94 (15,77.) επιβίωσαν μέχρι το τέλος του πειράματος. Παρατηρήσαμε μεγάλες διαφορές στο χρόνο επι­βίωσης και στο φορτίο των ασθενειών, τόσο μεταξύ των γεωγραφικών πε­ριοχών όσο και μεταξύ των πληθυσμών. Ο χρόνος επιβίωσης διέφερε επίσης αισθητά μεταξύ των πληθυσμών. Εδώ, παρατηρήσαμε μια σημαντική διαφορά στο χρόνο επιβίωσης μεταξύ των ντόπιων και των ξένων πληθυσμών. Ενώ σε κάθε δεδομένη περιοχή, τα ξένα μελίσσια επέζησαν κατά μέσο όρο 470 ημέρες, ο μέσος χρόνος επιβίωσης των ντόπιων μελισσών ήταν 553 ημέ­ρες. Οι ντόπιες δηλαδή μέλισσες επέζησαν κατά μέσο όρο Β3 ημέρες περισ­σότερο από τις ξένες.

Αιτίες για τις απώλειες μελισσιών
Οι πιο συχνές αιτίες για τις απώλειες των μελισσών ήταν το ακάρι Βαρρόα (38%) και η Νοσεμίαση . Όλοι οι άλλοι λόγοι (πείνα, λεηλασία, απώλεια του χει­μώνα, άλλες ασθένειες, άγνωστοι λόγοι) ήταν λιγότερο συχνές.

Η προσβολή από Βαρρόα επηρεάζεται από την περιοχή
Η προσβολή από Βαρρόα επηρεάζεται περισσότερο από τη θέση του μελισσοκομείου παρά από τη γενετική προέλευση των μελισσών. Σε ορισμένα μέρη παρατηρήσαμε μια γρήγορη αύξηση του πλη­θυσμού των ακάρεων, ενώ σε άλλες περιοχές τα ποσοστά προσβολής αυξά­νονταν πολύ πιο αργά. 

Η Nosema δεν ήταν ανάμεσα στις βασικές αιτίες για τις απώλειες
Το παράσιτο Nosema ήταν παρών σε όλες σχεδόν τις περιοχές, αλλά οι απώλειες των μελισσών που αποδίδεται στο Nosema ήταν χαμηλές και μόνον στις περιοχές εκείνες που είχαν τα υψηλότερα ποσοστά (Πολωνία και Ιταλία) παρατηρήθηκαν περιστασιακά. Στις περισσότερες περιπτώσεις παρατηρήσαμε μόνο το «νέο» Nosema ceranae. ενώ το Nosema apis περιορίστηκε αρκετά.

Ασθένειες
Η συχνότητα των λοιμώξεων από τον ιό της Οξείας Παράλυσης και τον ιό των παραμορφωμένων φτερών επίσης εμφανίστηκε να επηρεάζεται έντονα από την περιοχή του μελισσοκομείου. (υγρασία)

Οι ντόπιες μέλισσες έχουν πλεονεκτήματα
Τα αποτελέσματα μας δείχνουν καθαρά ότι η πε­ριοχή που βρίσκεται ένα μελισσοκομείο παίζει κυρίαρχο ρόλο στην εμφάνιση των ασθενειών. Αλλά ήταν επίσης χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι ντό­πιοι πληθυσμοί αναπτύχθηκαν καλύτερα, με περισ­σότερους γόνους και μεγαλύτερους πληθυσμούς. 

Οι ντόπιες φυλές συλλέγουν περισσότερο μέλι

Επίσης οι ντόπιοι πληθυσμοί συνέλεξαν περισσότερο μέλι και έδειξαν καλύτερη προσαρμοστικότητα σε όλους τους τομείς. 

Τέλος έγινε φα­νερό ότι ο αυξημένος αριθμός των Βαρρόα τους καλοκαιρινούς μήνες οδηγεί σε μειωμένο αριθμό ενήλικων μελισσών το φθινόπωρο και αντίστοιχα αυξημένος αριθμός των Βαρρόα το φθινόπωρο οδηγεί σε μειωμένους αριθμούς μελισσών την επόμενη άνοιξη και άρα μειώνει το ποσοστό επι­βίωσης των μελισσοσμηνών.

Η καλύτερη φυλή είναι η ΝΤΟΠΙΑ!!!
Εν κατακλείδι, το πείραμά μας απέδειξε ότι «η καλύτερη μέλισσα» η οποία να παρουσιάζει εξαι­ρετικές επιδόσεις και ανώτερη ανθεκτικότητα στα παθογόνα σε κάθε περιβάλλον δεν υπάρχει. Αντί ' αυτού, οι ντόπιες φυλές δεν ήταν μόνο οι πιο μακροβιότερες, αλλά στις περισσότερες περιπτώ­σεις, έδωσαν επίσης καλύτερα αποτελέσματα ως προς την πραότητα, την ανάπτυξη και την απόδοση σε μέλι. Το γεγονός επίσης ότι οι ντόπιες μέλισσες μπορούν να ελέγχουν καλύτερα τα παράσιτα και τις ασθένειες, οφείλεται στην καλύτερη προσαρ­μογή τους στο ντόπιο περιβάλλον, το κλίμα και τη βλάστηση, αλλά και στις επικρατούσες μεθόδους διαχείρισης.

Η ανεξέλεγκτη εισαγωγή των φυλών μελισσών από διάφορες περιοχές θέτει σε κίνδυνο τους καλά προσαρμοσμένους ντόπιους πληθυσμούς των μελισσών και συχνά δεν είναι καν προς όφε­λος του μελισσοκόμου, όπως τα πειραματικά απο­τελέσματα μας δείχνουν. Για τον κάθε μελισσοκόμο, η σύστασή μας θα ήταν να αγοράσει βασίλισσες από τον ντόπιο βασιλοτρόφο του οποίου το γενετικό υλικό έχει επιλεγεί μετά από μακρόχρονη περίοδο συγκρίσεων στην δική του περιοχή.