Σε προηγούμενα άρθρα μας αναφερθήκαμε στις κύριες αιτίες που
προκαλούν την επιδημία της νοζεμίασης, αλλά και τα προληπτικά μέτρα που μπορούμε
να λάβουμε για να αντιμετωπίσουμε την ύπουλη αυτή ασθένεια.
Σήμερα θα σας αποκαλύψουμε ένα μυστικό που μπορεί να βοηθήσει
τα μελίσσια μας στον αγώνα διαρκείας που κάνουν για να τιθασεύσουν τον μύκητα Nosema και
να κρατήσουν τους πληθυσμούς των σπορίων του, σε «ελεγχόμενα» επίπεδα.
Τι σημαίνει όμως αυτό σε αριθμούς?
Μια μέλισσα που έχει προσβληθεί από την ασθένεια Νοσεμίαση, «φιλοξενεί»
πάνω από 50 εκατομμύρια σπόρια της. Αντίθετα αν μια μέλισσα έχει κάτω από 10
εκατομμύρια σπόρια, τότε φαίνεται πως είναι σε θέση να ελέγχει την κατάσταση
και δεν εμφανίζει κάποια «λειτουργικά» προβλήματα στην εκτέλεση των καθηκόντων
της, ούτε μείωση στο προσδόκιμο της ζωής της.
Ας δούμε όμως με πιο τρόπο μπορούμε να βοηθήσουμε τις μέλισσες
μας να κρατήσουν σε χαμηλά επίπεδα την προσβολή τους από την Νοσεμίαση, πέρα από
όλα αυτά που έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο μας και τα οποία κρίνουμε
σκόπιμο να επαναλάβουμε:
1- Η υγρασία, αν και θεωρείται ο βασικότερος ένοχος, εν
τούτοις δεν είναι ο μόνος παράγοντας που προκάλεσε φέτος αυτές τις μεγάλες
απώλειες. Υπάρχουν πολλοί ακόμα άλλοι που ευνοούν αυτή την ασθένεια και που, αν
τους προσέξουμε, θα πετύχουμε να περιορίσουμε το φαινόμενο αυτό σε πολύ μεγάλο
βαθμό – ακόμα και να το εξαλείψουμε εντελώς.
2- Έχουμε γράψει πολλές φορές πως η Βαρρόα είναι η «μητέρα
όλων των ασθενειών». Μια λοιπόν από τις βασικές αιτίες έξαρσης της Νοζεμίασης
είναι η μεγάλη προσβολή των μελισσιών από το καταστροφικό αυτό ακάρι. Τι μας
λέει αυτό? Μας λέει πως είναι απόλυτα αναγκαία η αποτελεσματική και έγκαιρη
καταπολέμηση της βαρρόα, όχι μόνο για την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων
που η ίδια προκαλεί στα μελίσσια μας, μα και για τα έμμεσα αποτέλεσμα της, σαν
αυτό που μόλις περιγράψαμε. Να σας υπενθυμίσουμε πως, εκτός από τις χημικές
μεθόδους, υπάρχουν και οι βιοτεχνικές μέθοδοι που αν εφαρμοστούν σωστά και
συστηματικά μπορούν να καταπολεμήσουν αυτή την ασθένεια αποτελεσματικά. Ένας
από αυτούς τους τρόπους είναι και η μέθοδος της «Ολιστικής Αφάρμακης
Μελισσοκομίας» που σας έχουμε παρουσιάσει.
3- Μια άλλη αιτία, είναι η ληστρική και εξοντωτική
μεταχείριση των μελισσιών από κάποιους άπληστους συναδέλφους, που όχι μόνο δεν
αφήνουν στάλα μέλι στα μελίσσια τους για να ξεχειμωνιάσουν, μα που σε πολλές
περιπτώσεις τα αφήνουν να δουλεύουν στο πεύκο μέχρι αργά το φθινόπωρο. Αυτό
έχει σαν αποτέλεσμα τα μελίσσια αυτά να μην έχουν την ευκαιρία να ανανεώσουν
τον πληθυσμό τους και να μπαίνουν στον χειμώνα με κουρασμένο και γερασμένο
πληθυσμό.
4- Οι ακατάλληλες τροφές είναι ακόμα μια αιτία που προκαλεί
την έξαρση της Νοζεμίασης. Σαν τέτοιες είναι η τροφοδότηση με ξινισμένα μέλια ή
με πλαίσια που περιέχουν ανοιχτά μέλια, με σιρόπι ή ακόμα και με πευκόμελο. Η
κατανάλωση όλων αυτών των τροφών, εκτός τα άμεσα οργανικά προβλήματα που
μπορούν να προκαλέσουν στις μέλισσες, συμβάλουν και στην αύξηση της υγρασίας
της κυψέλης.
5- Οι συχνές μετακινήσεις των μελισσιών, ιδιαίτερα το
φθινόπωρο και οι συχνές επιθεωρήσεις αυτών, όταν ο καιρός έχει ψυχράνει,
αποτελεί μια ακόμα αιτία που ευνοεί την έξαρση της Νοζεμίασης.
Όπως γνωρίζουμε, το χειμώνα και νωρίς την άνοιξη, οι μέλισσες
μας ψάχνουν να βρουν μια ευκαιρία για να βγουν έξω από την κυψέλη και να αφοδεύσουν.
Αν αυτό δεν γίνει σε κάποια τακτικά χρονικά διαστήματα, τότε εμφανίζονται κάποιες
παρενέργειες, μεταξύ των οποίων και η ραγδαία αύξηση των σπορίων της νοζεμίασης
μέσα στο έντερο τους.
Η ευκαιρία που ψάχνουν οι μέλισσες για να «ξεφορτωθούν»
τα περιττώματά τους και μαζί με αυτά και ένα μεγάλο μέρος των σπορίων της Νοζεμίασης,
είναι μια ημέρα με σχετικά «καλό» καιρό. Ο «καλός» όμως καιρός είναι σχετικός
για τις μέλισσες και κάποιες φορές κάνει ...μέρες να φανεί. Σε αυτές τις περιπτώσεις
η έξοδος των μελισσών από την κυψέλη γίνεται σωστή οδύσσεια γι αυτές και η απόσταση
που έχουν να διανύσουν από το χώρο της μελισσόσφαιρας μέχρι την είσοδο της κυψέλης..
μοιάζει ατελείωτος – λόγω ψύχους φυσικά!
Από την άλλη μεριά, παρατηρώντας κανείς ένα μελίσσι που
διαχειμάζει μέσα σε μια πολύ παλιά και ταλαιπωρημένη κυψέλη, θα διαπιστώσει πως
οι μέλισσες δεν χρησιμοποιούν την «επίσημη» είσοδο της για να βγουν να αφοδεύσουν,
αλλά ανακαλύπτουν σχισμές και ανοίγματα που βρίσκονται όσο το δυνατόν πιο κοντά
στη μελισσόσφαιρα.
Η επιλογή αυτή των μελισσών, που γίνεται για ευνόητους λόγους,
έπεσε στην αντίληψη των ερευνητών οι οποίοι σύγκριναν τα μελίσσια που διαχείμαζαν
σε μια κανονική κυψέλη με μια είσοδο στη βάση της, με τα μελίσσια που διαχείμαζαν
σε μια άλλη κυψέλη στην οποία είχε ανοιχτεί και μια δεύτερη μικρή είσοδος - διαμέτρου
2-2,5 εκατοστών - στο μπροστινό, πάνω μέρος του σώματος της.
Τα αποτελέσματα αυτού του «πειράματος» είναι εντυπωσιακά, όχι
μόνο για τα επίπεδα προσβολής των μελισσών από τη Νοζεμίαση, μα και για τη
γενικότερη εικόνα του μελισσιού, και εμφανίζονται στον πίνακα που ακολουθεί.
Κλείνοντας, θα θέλαμε να δώσουμε τρεις «κατασκευαστικές» οδηγίες,
σε όσους συναδέλφους αποφασίσουν να κάνουν μια τέτοια δεύτερη είσοδο στις
κυψέλες τους.
Η μια, έχει να κάνει με την ακριβή διάμετρο της τρύπας της
δεύτερης εισόδου. Καλό είναι πριν κάνουμε τις τρύπες να προμηθευτούμε φελλούς
μπουκαλιών και να κάνουμε τις τρύπες στην διάμετρο ακριβώς που έχουν αυτοί. Με
το τρόπο αυτό θα μπορούμε να τις σφραγίζουμε, όποτε κρίνουμε σκόπιμο – π.χ. σε
μεταφορές.
Η δεύτερη, έχει να κάνει με την κλήση που πρέπει να έχει αυτή
η τρύπα. Για να αποφύγουμε «πλημμυρικά» φαινόμενα στις έντονες βροχοπτώσεις, η
τρύπα αυτή πρέπει να γίνει με γωνία 30 μοιρών προς τα πάνω –τουλάχιστον!
Και η τρίτη, έχει να κάνει με την ακριβή θέση που θα κάνουμε
αυτή την τρύπα.
Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός και κανένας κανόνας για την
ακριβή θέση αυτής της τρύπα – αρκεί να γίνει στο εμπρός και πάνω μέρος του σώματος!
Μπορούμε όμως να εκμεταλλευτούμε αυτή την παρέμβαση μας στις
κυψέλες μας και να κάνουμε την δεύτερη είσοδο-τρύπα σε αυτές στο ίδιο ακριβώς
σημείο σε όλες με βάση ένα πατρόν!
Με τον τρόπο αυτό οι κυψέλες μας θα αποκτήσουν ένα μοναδικό
«αποτύπωμα» που κανένας επίδοξος κλέφτης δεν θα μπορέσει ποτέ να εξαφανίσει
αποτελεσματικά. Έτσι, έχοντας στα χέρια μας το πατρόν-αποτύπωμα, θα μπορούμε να
αποδείξουμε, αν ποτέ πέσουμε θύματα κλοπής, ότι οι κυψέλες αυτές είναι δικές
μας.
Επιμέλεια: Μανόλης Δερμάτης, μελισσοκόμος, συγγραφέας, ερευνητής.
www.promelis.gr -- promelis@hotmail.gr
0 Σχόλια
Για οποιαδήποτε ερώτηση πάνω στις αναρτήσεις μας , αφήστε ένα σχόλιο και εμείς με χαρά θα σας απαντήσουμε. Ορεινή Μέλισσα! Καλώς Ήρθατε!