Χρήση φύλλων κεριού με διάμετρο κελιών 4,9χιλ: Συμφέρει περισσότερο τον μελισσοκόμο;

Η ιστοσελίδα resistantbees.com ισχυρίζεται, πως η χρήση φύλλων κεριού με διάμετρο κελιών 4,9χιλ. συμφέρει περισσότερο τον μελισσοκόμο, για μια σειρά από λόγους, ενός εκ των οποίων η άμυνα ενάντια στην βαρρόα. Έτσι η βαρρόα συγκεντρώνεται περισσότερο σε κελιά κηφήνων σε σχέση με τα μεγαλύτερης διαμέτρου (π.χ τα δικά μου είναι 5,2 χιλ.), γεγονός που θα έκανε τον μελισσοκόμο να την αντιμετωπίζει δίχως χημικά, απλά αφαιρώντας τα. Η χρήση φύλλων κηφήνων (ή τελάρων δίχως φύλλο) έχει αναφερθεί πολλές φορές στο έντυπό σας. Για το μέγεθος των κελιών τι γνώμη έχετε;

Απάντηση για το συγκεκριμένο θέμα έχει δοθεί σε σχετική ερώτηση στο τεύχος της Μελισσοκομικής Επιθεώρησης Μαΐου – Ιουνίου, 2008. Εκεί αναφέρεται η εισήγηση στην Apimondia 2005 επιστημόνων που σε σχετικές μετρήσεις παρατήρησαν ότι από μικρά κελιά προκύπτουν μικρότερες μέλισσες.

Έκτοτε ακολούθησε μία δημοσιευμένη εργασία από τους ίδιους επιστήμονες το 2006 (McMullan and Brown, Apidologie, 37 (2006) 665 – 672) όπου παρατίθενται μετρήσεις των μορφομετρικών χαρακτηριστικών σε μέλισσες που εκκολάφθηκαν από κανονικά (5,5mm) και μικρά (5mm) κελιά. Μικρότερα κελιά έδωσαν και μικρότερες σε μέγεθος μέλισσες όχι όμως σε γραμμική αναλογία. Μείωση του μεγέθους του κελιού κατά 7-8% είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση μεγέθους των μελισσών κατά μόλις 1%.

Για τον περιορισμό της βαρρόα ακολούθησε μία ακόμα εργασία το 2010 με συμμετοχή των παραπάνω ερευνητών (Coffey et al., Apidologie 41, (2010) 522 – 530) στην οποία συμπέραιναν, ότι το μέγεθος των κελιών δεν επιδρά στην εξέλιξη της βαρρόα.

Βεβαίως με το ίδιο θέμα έχουν ασχοληθεί πολλοί ερευνητές και σε σχετική αναζήτηση βρίσκονται υπερασπιστές και των δύο απόψεων.

Στις πιθανές θετικές επιδράσεις που μπορούν να αποδοθούν σε κελιά μικρών διαστάσεων είναι ο περισσότερος γόνος σε δεδομένη έκταση της κηρήθρας, ο μικρότερος χρόνος μέχρι την εκκόλαψη των μελισσών, η γρηγορότερη ανάπτυξη του μελισσιού την άνοιξη, η μείωση της ευπάθειας σε ασθένειες και παράσιτα όπως για παράδειγμα η τραχειακή ακαρίαση.

Από το σύνολο των σχετικών ερευνών για τα παραπάνω θέματα μπορούμε να εξάγουμε δύο συμπεράσματα. Το πρώτο είναι πως οι εργασίες που αποδεικνύουν ότι το μέγεθος των κελιών δεν έχει σημαντικές επιδράσεις στους παραπάνω παράγοντες είναι περισσότερες αριθμητικά από σχετικές εργασίες που υπερασπίζονται το αντίθετο. Το δεύτερο είναι, ότι οι πιο πρόσφατα δημοσιευμένες εργασίες καταλήγουν επίσης στο ίδιο συμπέρασμα που απορρίπτει την υπόθεση της πλεονεκτικότερης χρήσης μικρής διαμέτρου κελιών.

Μία πιθανή ερμηνεία για το ότι ορισμένοι μελισσοκόμοι ιδιαίτερα στην Αμερική εξακολουθούν να αναφέρουν την αποτελεσματικότητα των κελιών μικρών διαστάσεων, μπορεί να είναι η χρησιμοποίηση αφρικανοποιμένων μελισσών οι οποίες έχουν έτσι κι αλλιώς ανεπτυγμένη αντοχή στη βαρρόα.

Ίσως περισσότερο σημαντικό από το μέγεθος των κελιών, να είναι η ικανότητα ορισμένων μελισσών ανάπτυξης μηχανισμών τέτοιων σε βάθος χρόνου, που να επιτρέπει τον περιορισμό της εξέλιξης της βαρρόα ή της απομάκρυνσης μέρος του πληθυσμού της χωρίς τη χρήση ακαρεοκτόνων σκευασμάτων. Πιθανό μία τέτοια θεώρηση και προσπάθεια από τη μεριά κάθε μελισσοκόμου για τον πολλαπλασιασμό τέτοιων μελισσών να αποτελέσει το κλειδί για τη μετάβαση στην εποχή χωρίς τη χρήση χημικών σκευασμάτων.

Πηγή: Εργαστήριο Μελισσοκομίας ΑΠΘ