Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα θέμα που είναι πολύ σπουδαίο...μα που όμως δεν θα έπρεπε να μας απασχολεί καθόλου! Αυτό ακούγεται λίγο αντιφατικό.... μα έτσι ακριβώς είναι! Γιατί η επιλογή της φυλής των μελισσών που θα επιλέξουμε - αυτό είναι το σημερινό μας θέμα - είναι μονόδρομος! Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Η σημερινή μέλισσα που μας δίνει το μέλι, δεν είναι παρά ένα εξελιγμένο είδος μια πλατύτερης οικογένειας μελισσών, στη βάση της οποίας υπήρξαν οι μοναχικές μέλισσες, που τις διαδέχθηκαν οι ημικοινωνικές και που κατέληξαν στο νεότερο και πιο εξελιγμένο κοινωνικό είδος, τη γνωστή σε όλους μας A.meliffera – το όνομα αυτό υποδηλώνει τη δυνατότητα που έχει η μέλισσα αυτή στο να συλλέγει και να αποταμιεύει το μέλι.
Η A.meliffera περιλαμβάνει 27 φυλές και ο διαχωρισμός αυτός γίνεται κυρίως με βάση την κοινωνικότητά τους, τη συμπεριφορά τους, όπως την επιθετικότητα, την καθαριότητα, την τάση για λεηλασία κλπ, και τη μορφολογία τους, δηλαδή το μέγεθος τους, το χρώμα τους, το μήκος της γλώσσας τους κλπ.
Πάντως με βάση κάποια γενικά χαρακτηριστικά οι 27 αυτές φυλές, έχουν ταξινομηθεί σε τέσσερις βασικούς εξελικτικούς κλάδους.
Ο κλάδος Α που συμπεριλαμβάνει τις φυλές που ζουν στην κεντρική και νότια Αφρική, στον κλάδο Μ που συμπεριλαμβάνει τις φυλές της βόρια Αφρικής, της Ιβηρικής χερσονήσου και της βόρια Ευρώπης, ο κλάδος C που περιλαμβάνει τις φυλές Ν. Ελλάδας, Ιταλίας, Σικελίας και Γιουγκοσλαβίας και τον κλάδο Ο που περιλαμβάνει τις φυλές στις Καυκάσιες περιοχές, στις χώρες της Μέσης Ανατολής, και σε Τουρκία, Κύπρο και Κρήτη.
Αν θέλουμε τώρα να δούμε τις «καθαρόαιμες» φυλές που υπάρχουν καταγεγραμμένες στον Ελλαδικό χώρο, θα βλέπαμε πως σε Μακεδονία και Θράκη υπάρχει η Μακεδονική φυλή, σε κεντρική και νότια Ελλάδα η Κεκρώπια φυλή, στα Επτάνησα η Καρνίκα (Καρνιολική) φυλή και τέλος σε Ν. Αιγαίο και Κρήτη η φυλή Αντάμη.
Λόγω όμως τις ανάμειξης των πληθυσμών που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, έχει προκληθεί υβριδισμός (μπαστάρδεμα) των αρχικών καθαρόαιμων φυλών, που τα τελευταία χρόνια σπανίζουν όλο και περισσότερο. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, είναι να έχει μεταβληθεί η γενετική δομή των πληθυσμών της μέλισσας, σε σύγκριση πάντα με τη δομή που υπήρχε στις αρχικές καθαρόαιμες φυλές.
Πως όμως συντελείται η ανάμειξη των πληθυσμών των μελισσών που προαναφέρουμε?
Αιτία είναι ο άνθρωπος και οι «επιπόλαιες» πολλές φορές επιλογές του, και πιο συγκεκριμένα η χωρίς μέτρο μετακίνηση των μελισσιών και οι ανεξέλεγκτες αγοραπωλησίες τους.
Οι νέοι κυρίως μελισσοκόμοι, όταν έρθει η ώρα να επιλέξουν τη ράτσα των μελισσών που θα αγοράσουν, επιδεικνύουν έναν υπερβάλλοντα ζήλο και δίνουν μεγάλη βαρύτητα σε ιδιότητες «εξωτικές», για να μην πούμε «εξωπραγματικές», κάποιων «πιστοποιημένων» βασιλισσών που από άγνοια ή με μοναδικό σκοπό το κέρδος, διακινούν κάποιοι συνάδελφοι μελισσοκόμοι. Και αφού η «ζήτηση» υπάρχει, όσες περισσότερες «ιδιότητες» φαίνεται να έχουν κάποιες πιστοποιημένες εισαγόμενες, κυρίως, βασίλισσες, τόσο ακριβότερα θα πουλιούνται!
Στην πράξη όμως, αποδεικνύεται πως αυτά όλα που υπόσχονται οι εξωτικές βασίλισσες και τα ασκέρια τους, όχι μόνο δεν μπορούν να γίνουν, μα αντίθετα με το τρόπο αυτό δημιουργούνται υβρίδια και υποκλάδοι μελισσών που δεν μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα στο Ελληνικό κλίμα και στις Ελληνικές ανθοφορίες. Υποκλάδοι με μέλισσες που παρουσιάζουν μεγάλη ευαισθησία στις ασθένειες, που κάποτε είναι ιδιαίτερα επιθετικές, με τάση για σμηνουργίας και το κυριότερο... με μεγάλους πληθυσμούς αλλά φτωχές παραγωγές – ή «λάδι μπόλικο μα καθόλου τηγανίτες», όπως λέει η λαϊκή σοφία.
Και αφού πιάσαμε τη λαϊκή σοφία, ας εκφράσουμε αυτό που γράφουμε πιο πάνω με μια ακόμα παροιμία: «Παπούτσι από τον τόπο σου και ας ειν και μπαλωμένο!».
Αν τώρα κάποιος μας κάνει την ερώτηση: «Μα καλά εσείς πως τα γράφεται όλα αυτά, έχετε δοκιμάσει τόσες πολλές υποφυλές και έχετε καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα?» Θα του απαντήσουμε με μια γενική αρχή, που γενικά ισχύει σε κάθε δράση και απασχόληση του ανθρώπου, μα που στη μελισσοκομία βρίσκει τη μεγαλύτερη εφαρμογή της.
«Τα πάντα είναι θέμα λογικής!»
Πράγματι, όταν ανάλογα περιστατικά έχουν συμβεί και σε πολλούς άλλους κλάδους του αγροτικού τομέα, όπως η γεωργία για παράδειγμα, όπου σήμερα κάποια κομμάτια της βιώνουν την καταστροφική επέλαση των υβριδικών καλλιεργειών, που άλλα υπόσχοντας και άλλα αποτελέσματα έφεραν....
Στην περίπτωση που μας απασχολεί όμως – αυτό της επιμειξίας των διαφόρων φυλών και υποφυλών των μελισσών μας - το αλάνθαστο κριτήριο της «λογικής», έρχονται να επιβεβαιώσουν και πολλές επιστημονικές έρευνες, με κορυφαία αυτή που έγινε τα δυο προηγούμενα χρόνια και στην οποία έλαβαν μέρος ερευνητικές ομάδες από τις μεγαλύτερες χώρες-παραγωγούς της Ευρώπης.
Το πείραμα ήταν σχετικά απλό, μα η εκτέλεσή του μακρόχρονη και τα αποτελέσματά του...άκρως εντυπωσιακά.
Πιο συγκεκριμένα, η κάθε ερευνητική ομάδα της κάθε χώρας, βρέθηκε με μελίσσια από όλες τις άλλες χώρες που ελάμβαναν μέρος στα σχετικά πειράματα!
Έγιναν λοιπόν διάφορες μετρήσεις από την κάθε επιστημονική ομάδα ξεχωριστά και τα αποτελέσματα που βγήκαν ήταν όλα όμοια!
Δηλαδή, καλύτερη συμπεριφορά, προσαρμοστικότητα, αντοχή και εν τέλει αποδοτικότητα, είχαν οι ντόπιες φυλές που είχε στα χέρια της η κάθε ομάδα!
Συνήθως κλείνουμε το άρθρα μας κάνοντας μια επιγραμματική αναφορά στο περιεχόμενό του. Σήμερα τα τελικά συμπεράσματα θα τα αφήσουμε να τα βγάλει ο κάθε αναγνώστης μόνος του – ο ίδιος!
Η A.meliffera περιλαμβάνει 27 φυλές και ο διαχωρισμός αυτός γίνεται κυρίως με βάση την κοινωνικότητά τους, τη συμπεριφορά τους, όπως την επιθετικότητα, την καθαριότητα, την τάση για λεηλασία κλπ, και τη μορφολογία τους, δηλαδή το μέγεθος τους, το χρώμα τους, το μήκος της γλώσσας τους κλπ.
Πάντως με βάση κάποια γενικά χαρακτηριστικά οι 27 αυτές φυλές, έχουν ταξινομηθεί σε τέσσερις βασικούς εξελικτικούς κλάδους.
Ο κλάδος Α που συμπεριλαμβάνει τις φυλές που ζουν στην κεντρική και νότια Αφρική, στον κλάδο Μ που συμπεριλαμβάνει τις φυλές της βόρια Αφρικής, της Ιβηρικής χερσονήσου και της βόρια Ευρώπης, ο κλάδος C που περιλαμβάνει τις φυλές Ν. Ελλάδας, Ιταλίας, Σικελίας και Γιουγκοσλαβίας και τον κλάδο Ο που περιλαμβάνει τις φυλές στις Καυκάσιες περιοχές, στις χώρες της Μέσης Ανατολής, και σε Τουρκία, Κύπρο και Κρήτη.
Αν θέλουμε τώρα να δούμε τις «καθαρόαιμες» φυλές που υπάρχουν καταγεγραμμένες στον Ελλαδικό χώρο, θα βλέπαμε πως σε Μακεδονία και Θράκη υπάρχει η Μακεδονική φυλή, σε κεντρική και νότια Ελλάδα η Κεκρώπια φυλή, στα Επτάνησα η Καρνίκα (Καρνιολική) φυλή και τέλος σε Ν. Αιγαίο και Κρήτη η φυλή Αντάμη.
Λόγω όμως τις ανάμειξης των πληθυσμών που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, έχει προκληθεί υβριδισμός (μπαστάρδεμα) των αρχικών καθαρόαιμων φυλών, που τα τελευταία χρόνια σπανίζουν όλο και περισσότερο. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, είναι να έχει μεταβληθεί η γενετική δομή των πληθυσμών της μέλισσας, σε σύγκριση πάντα με τη δομή που υπήρχε στις αρχικές καθαρόαιμες φυλές.
Πως όμως συντελείται η ανάμειξη των πληθυσμών των μελισσών που προαναφέρουμε?
Αιτία είναι ο άνθρωπος και οι «επιπόλαιες» πολλές φορές επιλογές του, και πιο συγκεκριμένα η χωρίς μέτρο μετακίνηση των μελισσιών και οι ανεξέλεγκτες αγοραπωλησίες τους.
Οι νέοι κυρίως μελισσοκόμοι, όταν έρθει η ώρα να επιλέξουν τη ράτσα των μελισσών που θα αγοράσουν, επιδεικνύουν έναν υπερβάλλοντα ζήλο και δίνουν μεγάλη βαρύτητα σε ιδιότητες «εξωτικές», για να μην πούμε «εξωπραγματικές», κάποιων «πιστοποιημένων» βασιλισσών που από άγνοια ή με μοναδικό σκοπό το κέρδος, διακινούν κάποιοι συνάδελφοι μελισσοκόμοι. Και αφού η «ζήτηση» υπάρχει, όσες περισσότερες «ιδιότητες» φαίνεται να έχουν κάποιες πιστοποιημένες εισαγόμενες, κυρίως, βασίλισσες, τόσο ακριβότερα θα πουλιούνται!
Στην πράξη όμως, αποδεικνύεται πως αυτά όλα που υπόσχονται οι εξωτικές βασίλισσες και τα ασκέρια τους, όχι μόνο δεν μπορούν να γίνουν, μα αντίθετα με το τρόπο αυτό δημιουργούνται υβρίδια και υποκλάδοι μελισσών που δεν μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα στο Ελληνικό κλίμα και στις Ελληνικές ανθοφορίες. Υποκλάδοι με μέλισσες που παρουσιάζουν μεγάλη ευαισθησία στις ασθένειες, που κάποτε είναι ιδιαίτερα επιθετικές, με τάση για σμηνουργίας και το κυριότερο... με μεγάλους πληθυσμούς αλλά φτωχές παραγωγές – ή «λάδι μπόλικο μα καθόλου τηγανίτες», όπως λέει η λαϊκή σοφία.
Και αφού πιάσαμε τη λαϊκή σοφία, ας εκφράσουμε αυτό που γράφουμε πιο πάνω με μια ακόμα παροιμία: «Παπούτσι από τον τόπο σου και ας ειν και μπαλωμένο!».
Αν τώρα κάποιος μας κάνει την ερώτηση: «Μα καλά εσείς πως τα γράφεται όλα αυτά, έχετε δοκιμάσει τόσες πολλές υποφυλές και έχετε καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα?» Θα του απαντήσουμε με μια γενική αρχή, που γενικά ισχύει σε κάθε δράση και απασχόληση του ανθρώπου, μα που στη μελισσοκομία βρίσκει τη μεγαλύτερη εφαρμογή της.
«Τα πάντα είναι θέμα λογικής!»
Πράγματι, όταν ανάλογα περιστατικά έχουν συμβεί και σε πολλούς άλλους κλάδους του αγροτικού τομέα, όπως η γεωργία για παράδειγμα, όπου σήμερα κάποια κομμάτια της βιώνουν την καταστροφική επέλαση των υβριδικών καλλιεργειών, που άλλα υπόσχοντας και άλλα αποτελέσματα έφεραν....
Στην περίπτωση που μας απασχολεί όμως – αυτό της επιμειξίας των διαφόρων φυλών και υποφυλών των μελισσών μας - το αλάνθαστο κριτήριο της «λογικής», έρχονται να επιβεβαιώσουν και πολλές επιστημονικές έρευνες, με κορυφαία αυτή που έγινε τα δυο προηγούμενα χρόνια και στην οποία έλαβαν μέρος ερευνητικές ομάδες από τις μεγαλύτερες χώρες-παραγωγούς της Ευρώπης.
Το πείραμα ήταν σχετικά απλό, μα η εκτέλεσή του μακρόχρονη και τα αποτελέσματά του...άκρως εντυπωσιακά.
Πιο συγκεκριμένα, η κάθε ερευνητική ομάδα της κάθε χώρας, βρέθηκε με μελίσσια από όλες τις άλλες χώρες που ελάμβαναν μέρος στα σχετικά πειράματα!
Έγιναν λοιπόν διάφορες μετρήσεις από την κάθε επιστημονική ομάδα ξεχωριστά και τα αποτελέσματα που βγήκαν ήταν όλα όμοια!
Δηλαδή, καλύτερη συμπεριφορά, προσαρμοστικότητα, αντοχή και εν τέλει αποδοτικότητα, είχαν οι ντόπιες φυλές που είχε στα χέρια της η κάθε ομάδα!
Συνήθως κλείνουμε το άρθρα μας κάνοντας μια επιγραμματική αναφορά στο περιεχόμενό του. Σήμερα τα τελικά συμπεράσματα θα τα αφήσουμε να τα βγάλει ο κάθε αναγνώστης μόνος του – ο ίδιος!
Επιμέλεια: Μανόλης Δερματης, ερευνητής μελισσοκόμος, συγγραφέας του βιβλίου "Η Ιστορία Μιας Βασίλισσας"
10 Σχόλια
katarxas na sas synxaro gia to arthro,einai ena diaforetiko arthro apo ola ta ala pou exw diavasi.kai oxi apla ena (copy paste)...
ΑπάντησηΔιαγραφήtha simfoniso se ola mazi sas kathos,den exw oyte tin empiria sas ala oute kai tis gnosis sas epi tou thematos.egw paratirisia akrivos ayto pou lete ta teleytea 3 xrwnia pou asxoloume me tin vasilotrofia oti sxedon oles oi melises einai ivridia se ena pososto 60-70%....ala yparxoun kai oi cecropies i dikia mas fili! pou exei ena pososto katharotitas megalo sthn dikia mou perioxi.kai prospathw na kanw vasilises mono apo aytes.
kata tin mikri kai tapini empiria mou pano sto thema einai oti oi ntopies files ivridia i oxi einai oi kaliteres apo oles tis ales.
me liga logia symfonoume se ola!!!!! :D
sas eyxaristw poli.
Πραγματι πρωτοποριακο αρθρο,με πολλα νεα στοιχεια οπως για παραδειγμα η νεκρανασταση της a.m.adami στην Κρητη,η εξαφανιση της a.m.anatoliaca στα νησια του Α.Αιγαιου,και η αλλαγη της καρνιολικης φυλης στα επτανησα με την νεα φυλη Καρμινα(Μπουρανα?)
ΑπάντησηΔιαγραφήanwnime to aima tis adami tha zei panta stis kritikes files vasilison, (anatoliaca) afti den einai tourkiki? apla rwtao den kserw.....
ΑπάντησηΔιαγραφήΦιλε μου η adami εξαφανιστηκε εδω και χρονια επειδη ηταν πολυ ευαισθητη στην βαροατωση.Το οτι καποια απο τα γονιδια της θα υπαρχουν πιθανα στις συγχρονες κρητικες μελισσες δεν αλλαζει το γεγονος οτι η φυλη θεωρειται εξαφανισμενη.Διαφορετικα θα ηταν σχετικα ευκολο να ανακτηθει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο ερωτημα σου σχετικα με την anatoliaca η απαντηση ειναι ναι.Και οσον αφορα στα νησια του Α.Αιγαιου η αντιληψη που κυριαρχει ειναι πως οι μελισσες τους μοιαζουν μορφολογικα περισσοτερο με αυτην την φυλη.
Φίλε ανώνυμε,
ΑπάντησηΔιαγραφήΉ ήταν αργά όταν διάβασες το άρθρο....ή απλά δεν το διάβασες με προσοχή!
Που βρήκες να μιλάω ότι σήμερα υπάρχουν καθαρόαιμες φιλές???
Αντίθετα γράφω:
......Λόγω όμως τις ανάμειξης των πληθυσμών που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, έχει προκληθεί υβριδισμός (μπαστάρδεμα) των αρχικών καθαρόαιμων φυλών, που τα τελευταία χρόνια σπανίζουν όλο και περισσότερο. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, είναι να έχει μεταβληθεί η γενετική δομή των πληθυσμών της μέλισσας, σε σύγκριση πάντα με τη δομή που υπήρχε στις αρχικές καθαρόαιμες φυλές.....
Υ.Γ. Σε παρακαλώ κάνε τα σχόλια σου επώνυμα ή με κάποιο ψευδώνυμο.
Μαλλον εσεις απαντατε σε οτι θελετε και διαστρεφετε το νοημα της παρατηρησης μου.Βλεπετε πουθενα σε αυτην,αναφορα η εστω νυξη για καθαροαιμες φυλες?Απλα επισημαινω την διαφορα μεταξυ του εχει καταγραφει και του υπαρχει οσον αφορα στην adami.Για την καρμινα φυλη ομως δεν μας λετε κατι.Ουτε φυσικα για την anatoliaca.Nα υποθεσω οτι το ξεχασατε?
ΑπάντησηΔιαγραφήΑγαπητέ ανώνυμε,
ΑπάντησηΔιαγραφήΜάλλον υπάρχει κάποιο πρόβλημα επικοινωνίας μας –ίσως οφείλεται σε μένα!
Η φράση μου, έστω και «συγγραφική» τα λέει όλα:
........Αν θέλουμε τώρα να δούμε τις «καθαρόαιμες» φυλές που υπάρχουν καταγεγραμμένες στον Ελλαδικό χώρο, θα βλέπαμε πως σε Μακεδονία και Θράκη υπάρχει η Μακεδονική φυλή, σε κεντρική και νότια Ελλάδα η Κεκρώπια φυλή, στα Επτάνησα η Καρμίνα φυλή και τέλος σε Ν. Αιγαίο και Κρήτη η φυλή Αντάμη.
Λόγω όμως τις ανάμειξης των πληθυσμών που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες, έχει προκληθεί υβριδισμός (μπαστάρδεμα) των αρχικών καθαρόαιμων φυλών, που τα τελευταία χρόνια σπανίζουν όλο και περισσότερο. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος, είναι να έχει μεταβληθεί η γενετική δομή των πληθυσμών της μέλισσας, σε σύγκριση πάντα με τη δομή που υπήρχε στις αρχικές καθαρόαιμες φυλές....
Σχετικά με τα άλλα που λες περί κρητικής- adami και άλλων φυλών, μη ξεχνάς πως σκοπός του άρθρου δεν ήταν να κάνω μια σύγχρονη καταγραφή των φυλών και υποφυλών. Η όποια αναφορά σε αυτές έγινε... για ιστορικούς λόγους... Το άρθρο ήθελε να δώσει άλλο μήνυμα:
"Να μπει ένα τέλος στην αλόγιστη επιμειξία των υπαρχόντων σήμερα - με τον όποιο υβριδισμό έχουν υποστεί - φυλών!"
Ας μείνουμε εκεί!
Φιλικά.
ΥΓ
Ξέχασες να βάλεις κάποιο όνομα ή ψευδώνυμο. Σε παρακαλώ την επόμενη φορά ας το θυμηθείς.
Φιλικά
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
ΑπάντησηΔιαγραφήόντως, το θέμα του άρθρου είναι να μπει κάποιος ελάχιστος φραγμός στην ανθρώπινη άγνοια και αλλαζονία...
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα κάνω μια ερώτηση. Στα δάση όπως στο Βέρμιο, στο Όλυμπο, δεν μπορεί κάποιος να βρει καθαρόαιμες φυλές μελισσών.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια οποιαδήποτε ερώτηση πάνω στις αναρτήσεις μας , αφήστε ένα σχόλιο και εμείς με χαρά θα σας απαντήσουμε. Ορεινή Μέλισσα! Καλώς Ήρθατε!