Μετακίνηση μελισσιών: Ποσο καιρο θελει το μελίσσι να προσαρμοστεί στην καινούργια θέση;

 

Η μετακίνηση των μελισσιών είναι μια αναγκαία εργασία για το μελισσοκόμο και χρειάζεται πολλά πράγματα που πρέπει να προσέχουμε. Τα μελίσσια είναι εύκολα στη μεταφορά τους, και δεν διατρέχουν κίνδυνο, αν η μεταφορά γίνει βράδυ, δεν κάνει κρύο ούτε πολύ ζέστη και οι κηρήθρες είναι καλά στερεωμένες μέσα στη κυψέλη. Τα μελίσσια προσαρμόζονται γρήγορα στη νέα τους θέση, και από την πρώτη κιόλας μέρα συλλέγουν γύρω γύρω από το μελισσοκομείο σε κοντινές αποστάσεις. Καθώς περνούν οι μέρες αυξάνουν και το βεληνεκές συλλογής νέκταρ και γύρης.

Το πρώτο πράγμα που ίσως έχουν απορία οι περισσότεροι μελισσοκόμοι είναι πόσες ημέρες έχουν μνήμη οι μέλισσες την παλιά τους θέση. Δηλαδή πόσο καιρό θυμούνται να γυρίσουν πίσω αν φυσικά η απόσταση μεταφοράς είναι μικρή. Οι μέλισσες αν η απόσταση μεταφοράς είναι μικρή δηλαδή πχ 1-10 χιλιόμετρα, μπορούν να θυμηθούν την παλιά τους θέση και να γυρίσουν πίσω.  Το πόσες ημέρες "θυμούνται" εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, γι αυτό εγώ έκανα ένα πείραμα στα μελίσσια μου και θέλω να σας δημοσιεύσω τα συμπεράσματα που έβγαλα.

Το πείραμα έγινε με 10 μελίσσια τα οποία μετακινήθηκαν βράδυ, 30 μέτρα μακριά από την αρχική τους θέση. Την πρώτη ημέρα της μετακίνησης πολλές μέλισσες είχαν μπερδευτεί και έψαχναν να βρούν το μελίσσι στην παλιά του θέση. Οι περισσότερες μελισσες μέσα σε λίγες ώρες είχαν βρεί τη καινούργια μεριά και στροβίλιζαν πάνω από τις κυψέλες για να απομνημονεύσουν στον "μελισσοκομικό τους χάρτη" την νέα τοποθεσία. Επικρατούσε λοιπόν ένας μικρός χαμός στο μίνι μελισσοκομείο.

Αφού περνούσαν οι μέρες οι μέλισσες που πήγαιναν στη παλιά θέση λιγόστευαν. Μετά από 3-4 ημέρες είχαν λιγοστέψει αισθητά. Αυτό που μου έκανε εντύπωση όμως είναι ότι ακόμη και μετά από 7 ημέρες υπήρχαν συλλέκτριες που έψαχναν το μελίσσι στη παλιά του θέση.

Οι μέλισσες έχουν μια τρομερή αίσθηση αυτή της όσφρησης, και μπορούν να εντοπίσουν τη φερομόνη που εκκρίνει η βασίλισσα τους από μεγάλη απόσταση. Συνεπώς αν μετακινήσουμε την κυψέλη λίγη απόσταση αυτές είναι ικανές να την εντοπίσουν όχι μόνο απο το χρώμα, αλλά απο τις μυρωδιές που βγαίνουν από μέσα. Η όλη κυψέλη είναι σημαδεμένη με μυρωδιές τις οποίες αισθάνονται οι μέλισσες.

Μια φορά βρήκα ένα μικρό μελίσσι με μια κακή βασίλισσα και αποφάσισα να το συνενώσω. Αφού σκότωσα τη βασίλισσα τίναξα έξω τις μέλισσες για να διασκορπιστούν στα άλλα μελίσσια. Και άφησα την άδεια κυψέλη 50 μέτρα μακριά. Προς μεγάλη μου έκπληκη βρήκα το μελίσσι πάλι μέσα στη κυψέλη του και ας μην υπήρχε βασίλισσα. Ήταν σημαδεμένο με τις φερομόνες της και το βρήκαν.

Ας επανέλθουμε όμως στο ζουμί του σημερινού θέματος. Πόσες ημέρες κάνουν να προσαρμοστούν οι μέλισσες στην θέση τους μετά την μετακίνηση. Αν για παράδειγμα μετακινήσουμε τα μελίσσια από τον κάμπο στον έλατο πόσες ημέρες κάνουν να συνηθίσουν; Οι μέλισσες ξεκινούν την διαδικασία προσαρμογής από τη στιγμή που θα ανοίξει το πορτάκι και βγουν έξω. Για να προσαρμοστούν πλήρως πρέπει να μάθουν την γύρω περιοχή, της πηγές νέκταρ γύρης νερού πρόπολης, και για να συμβεί αυτό μπορεί να χρειαστούν περίπου 7 ημέρες, αν φυσικά έχει ήλιο και δεν βρέχει.

Για να γίνει η μεταφορά με επιτυχία πρέπει τα πλαίσια να είναι καλά στερεωμένα. Σε παραφυάδες και μικρά μελίσσια βάζουμε μικρά καρφάκια εκεί που βρίσκεται το τελευταίο πλαίσιο στη κυψέλη για να μην του επιτρέπει να γυρίσει και να πέσει κάτω. Σε φυσιολογικές συνθήκες οι μέλισσες τα κολλάνε με πρόπολη και δεν υπάρχει κανένα απολύτως πρόβλημα, όμως αν έχει προηγηθεί επιθεώρηση την προηγούμενη μέρα τα έχουμε ξεκολλήσει και θέλουν την πατέντα με το καρφάκι.

Επίσης τις μετακινήσεις προτιμούμε να τις κάνουμε βράδυ και τα μελίσσια να μην έχουν βαριές κηρήθρες με μέλι μέσα για τι μπορεί να σκιστούν με τα χτυπήματα της μεταοφοράς. Ποτέ μα ποτέ δεν μεταφέρουμε με ήλιο, αλλά όταν αυτό είναι αναγκαίο πρέπει τα μελίσσια να έχουν χώρο μέσα και να μην ασφυκτιούν από πληθυσμό. Σύμφωνα με εμπειρίες οι μετακινήσεις με τρέιλερ έχουν περισσότερα χτυπήματα και θέλουν μεγαλύτερη προσοχή τα μελίσσια. Πάντως αν έχουμε το μυαλό μας και προσέξουμε αυτές τις μικρές λεπτομέρειες δεν υπάρχει περίπτωση να αντιμετωπίσουμε πρόβλημα.