Πυροσφράγιση Κυψελών! Όλοι οι τρόποι!

Σήμερα θα μιλήσουμε για την πυροσφράγιση των κυψελών, αλλά και των πλαισίων τους. 

Είναι μια «παράπλευρη» μελισσοκομική εργασία, που κάποιες φορές αποτελεί πονοκέφαλο, στους νέους κυρίως μελισσοκόμους, οι οποίοι ξεκινούν με λίγα μελίσσια και τους είναι δύσκολο να εκταμιεύσουν εκατό και πλέον ευρώ, για να αγοράσουν έναν εξοπλισμό που θα τον χρησιμοποιήσουν μια μόνο φορά και για ελάχιστο χρόνο – όταν βρίσκονται στο ξεκίνημα της μελισσοκομικής τους καριέρας.

Πριν όμως να περιγράψουμε αυτή-καθαυτή τη διαδικασία της πυροσφράγισης και τους εναλλακτικούς τρόπους που μπορούμε να την εφαρμόσουμε, καλό θα είναι να δούμε τη σκοπιμότητα αυτής όλης της διαδικασίας.

Πρώτα από όλα να επισημάνουμε πως η πυροσφράγιση των κυψελών μας είναι υποχρεωτική, για την έκδοση μελισσοκομικού βιβλιαρίου, που και αυτή με τη σειρά της είναι υποχρεωτική αν έχουμε από 10 μελίσσια και πάνω. Η πυροσφράγιση έχει δυο σκοπιμότητες! Η μια είναι για να μπορεί να αναγνωριστεί ο ιδιοκτήτης των κυψελών και ο άλλος είναι για να μπορεί να γίνει ταυτοποίηση των κυψελών σε περίπτωση κλοπής τους.

Τι σημαίνουν όλα αυτά! Πως όποιος έχει από δέκα μελίσσια και πάνω, οφείλει - εκτός των άλλων - να πυροσφραγίσει και τις κυψέλες του. Όλοι οι άλλοι που έχουν λιγότερα από δέκα μελίσσια, δεν έχουν καμιά υποχρέωση απέναντι στο νόμο, για να κάνουν κάτι τέτοιο. Έχουν όμως υποχρέωση απέναντι στους εαυτούς τους να βρουν κάποιο τρόπο για τη σήμανση-ταυτοποίηση και εν τέλη προστασίας, της περιουσία τους.

Στη συνέχεια θα αναφερθούμε στους τρεις πιο γνωστούς τρόπους πυροσφράγισης, αλλά και κάποιους άλλους τρόπους σήμανσης των κυψελών, πιο εύκολους και πιο φτηνούς, για όσους έχουν λιγότερα από δέκα μελίσσια. 

Ο πρώτος, ο πιο διαδεδομένος και αυτός που θεωρείται κλασικός και χρησιμοποιούν όλοι σχεδόν οι παλιοί μελισσοκόμοι, είναι η πυροσφράγιση με την κατάλληλη συσκευή και μια μπουκάλα υγραερίου, εφοδιασμένη απαραίτητα με έναν ρυθμιστή πίεσης.

Οι παλιές συσκευές αποτελούντο από μια μεταλλική πλάκα πάνω στην οποία κούμπωναν εφαπτόμενα τα στοιχεία του μελισσοκομικού μας αριθμού. Η φλόγα του υγραερίου ζέσταινε την πλάκα και αυτή με τη σειρά της τα μπρούτζινα στοιχεία και έτσι γινόταν η πυροσφράγιση ... δια πιέσεως!

Το μειονέκτημα αυτών των συσκευών, ήταν πως χρειαζόντουσαν πολύ χρόνο για να ζεσταθούν τα στοιχεία – έπρεπε να ζεσταθεί πρώτα η πλάκα και αυτή με τη σειρά της να ζεστάνει τα μπρούτζινα στοιχεία...

Στη συνέχεια εμφανίσθηκαν παρόμοιες συσκευές χωρίς όμως τη παρεμβολή της μεταλλικής πλάκας, όπου η φλόγα του υγραερίου χτυπά κατ ευθείαν τα μπρούτζινα στοιχεία. Η υπεροχή αυτής της μεθόδου, έναντι της πρώτης, είναι προφανής, αφού η θέρμανση των στοιχείων είναι σχεδόν άμεση!

Και οι δυο αυτοί τύπου συσκευών, έχουν το χαρακτηριστικό πως τα στοιχεία που παίρνουν, είναι ανεξάρτητα και μπορούν να αλλάξουν. Αυτό σημαίνει πως την ίδια συσκευή μπορούν να την χρησιμοποιήσουν πολλοί μελισσοκόμοι, προσαρμόζοντας μόνο τα δικά τους στοιχεία. Αυτό ακριβώς το πλεονέκτημα κάνει τις συσκευές αυτές ιδανικές για συλλόγους, συνεταιρισμούς ή και άτυπες ομάδες μελισσοκόμων που μπορούν να αγοράσουν από κοινού τη συσκευή, και ο καθένας να την χρησιμοποιεί, όποτε το έχει ανάγκη!

Μια νεώτερη, φτηνότεροι και πιο ευκολόχρηστη συσκευή που έχει εμφανιστεί τελευταία, προσαρμόζεται σε μικρή κίτρινη μπουκάλα προπανίου και είναι αποκλειστικά ατομικής χρήσεως, αφού τα στοιχεία του μελισσοκομικού μας αριθμού είναι χαραγμένα όλα μαζί πάνω σε μασίφ πλάκα από ορείχαλκο, από τη πίσω μεριά της οποίας  χτυπά η φλόγα  του προπανίου και τη ζεσταίνει. Το μειονέκτημα αυτής της λύσης είναι πως η πλάκα των στοιχείων του καθενός μας κατασκευάζεται κατόπιν παραγγελίας και παίρνει 3-4 βδομάδες.

Τελευταία έχουν κάνει την εμφάνιση τους και ηλεκτρικές πυροσφραγίδες που έχουν το ασύγκριτο πλεονέκτημα της μη ύπαρξης φλόγας – κάτι πολύ σημαντικό για τους νέους και άπειρους μελισσοκόμους.

Όπως έχουμε αναφερθεί σχετικά και στο άρθρο μας για την απολύμανση των κυψελών με φλόγιστρο, η χρήση φλόγας, τόσο σε εσωτερικούς χώρους, όσο και στην ύπαιθρο, εγκυμονεί πολλούς κινδύνους και πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες  των κατασκευαστών, τους κανόνες ασφαλείας μα και τη κοινή λογική του καθενός μας! Πρέπει να γνωρίζουμε πως οι κίνδυνοι που κρύβονται από τη χρήση φλόγας δεν έχουν να κάνουν μόνο με τη δική μας σωματική ακεραιότητα, μα επίσης έχουν να κάνουν με την ασφάλεια της  περιουσίας μας, αλλά – και αυτό είναι το σπουδαιότερο – με την ασφάλεια της περιουσίας των άλλων, μα και την προστασία του περιβάλλοντος.

Βέβαια η λύση αυτή έχει και κάποια μειονεκτήματα, όπως το γεγονός αποτελεί ατομική λύση για τον καθένα  μας, αλλά και το ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε χώρους που δεν υπάρχει ηλεκτρική παροχή.

Να γράψουμε ακόμα δυο λόγια  για στη σήμανση χωρίς πυροσφράγισμα που, όπως ήδη επισημάναμε, αποτελεί μια απλή, εύκολη και πάμφτηνη λύση για τους νέους μελισσοκόμους που έχουν λίγα μελίσσια και δεν έχουν την υποχρέωση να εκδώσουν μελισσοκομικό βιβλιάριο.

Η λύση σε αυτή την περίπτωση είναι η αγορά αρνητικών στοιχείων και η προσαρμογή τους εν σειρά,  σε ένα αυτοσχέδιο πλαίσιο, έτσι ώστε να αποτελέσουν ένα ενιαίο σύνολο. 

Θα πρέπει ίσως να διευκρινίσουμε πως αρνητικά ονομάζουμε τα στοιχεία εκείνα, το σχήμα των οποίων είναι χαραγμένο (έχει γίνει αφαίρεση, δηλαδή) πάνω σε τετράγωνα  πλαστικά ή μεταλλικά πλαίσια. Τα στοιχεία αυτά μπορούμε να τα προμηθευτούμε από κάποια ειδικά καταστήματα βιομηχανικών ειδών. Ακόμα καλύτερη, μα λίγο ακριβότερη λύση, είναι να παραγγείλουμε μια μικρή ενιαία αρνητική πινακίδα με κάποιον δικό μας (αυθαίρετο) κωδικό ή και το όνομά μας, από κάποιο ανάλογο μαγαζί κατασκευής πινακίδων.

Και στη μια και στη μια άλλη λύση, τοποθετούμε εφαπτόμενη πάνω στην επιφάνια που θέλουμε να μαρκάρουμε την πινακίδα αυτή και βάφουμε με μια απλή φιάλη σπρέι. Με τον εύκολο αυτό  τρόπο σήμανσης, μπορούμε να μαρκάρουμε όλα τα μέρη της κυψέλης, αλλά και τα πλαίσια. Σε αυτή τη περίπτωση θα πρέπει να φροντίσουμε, το χρώμα που θα επιλέξουμε να είναι υδατικής βάσης - οικολογικό, για ευνόητους λόγους.

Κλείνοντας να σημειώσουμε πως η πυροσφράγιση των κυψελών και των πλαισίων, δεν αποτελεί από μόνη της προστασία κατά των κλοπών. Βλέπετε, οι «συνάδελφοι» που επιδίδονται σε αυτό το σπόρ, τις περισσότερες φορές ενδιαφέρονται για το περιεχόμενο των κυψελών και φροντίζουν να αποσύρουν αυτές τις ίδιες τις κυψέλες. Μα και στην περίπτωση που τις κρατήσουν για ίδια χρήση ή τις «μεταπουλήσουν» σε κάποιους τρίτους, έχουν τους τρόπους να εξαφανίζουν τα ίχνη της πυροσφράγισης! Στο σχετικό μας άρθρο περί κλοπών μελισσιών, που αναρτήσαμε πριν λίγε βδομάδες, κάνουμε πλήρη αναφορά στο θέμα αυτό και ο κάθε νέος αναγνώστης μας θα μπορούσε να ανατρέξει για περισσότερες πληροφορίες.

Να είμαστε όλοι καλά και να επαναλάβουμε την ευχή που κάνουμε στο ξεκίνημα του σημερινού πρώτου μας άρθρου του 2015.

Ας ελπίσουμε πως ο καινούργιος χρόνος θα είναι πιο καλός από τον προηγούμενο σε όλα τα θέματα – και στις σοδιές μας, φυσικά.!!!

 Επιμέλεια: Μανόλης Δερματης, ερευνητής μελισσοκόμος, συγγραφέας του βιβλίου "Η Ιστορία Μιας Βασίλισσας"