Παρ όλα αυτά, η απόδοσή της (κατά τους θιασώτες της) είναι εγγυημένη
και όποιος καταφέρει τελικά να υπερβεί τις «δυσκολίες» που
παρουσιάζει... θα τρελαθεί στα μέλια. Θα πρέπει ακόμα να σας πούμε,
σχετικά με αυτή τη μέθοδο, ότι δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος
εμπνευστής της, αλλά μια ολόκληρη γενεά μελισσοκόμων που την εφάρμοσαν
και την εξέλιξαν, σε σημείο που να αποτελέσει μια ξεχωριστή σχολή στον
κόσμο της μελισσοκομίας.
Ίσως σκεφτείτε πως σήμερα σας τα λέμε λίγο μυστήρια με πολλούς γρίφους
και περίεργα υπονοούμενα... Πράγματι, σαν πρώτη εντύπωση, έτσι
φαίνονται, αλλά στη συνέχεια που θα σας παραθέσουμε όλο το ιστορικό της
μεθόδου αυτής, θα διαπιστώσετε ότι τα πράγματα είναι απλά!
Όλα ξεκίνησαν το σωτήριο έτος 1851, όταν ο πατέρας της σύγχρονης
μελισσοκομίας, Λ Λάνγκστροθ ανακάλυψε τα κινητά πλαίσια κηρήθρων και
τυποποίησε τις διαστάσεις της κυψέλης του, της γνωστής σε εμάς κυψέλης
στάνταρ. Κατά τα επόμενα χρόνια, οι μελισσοκόμοι της εποχής βρήκαν την
ευκαιρία να κάνουν οργανωμένες και πλούσιες συλλογές μελιών,
εκμεταλλευόμενοι τις ευκολίες που τους έδινε η νέα εφεύρεση.
Η απληστία όμως που συχνά χαρακτηρίζει τους ανθρώπους, οδήγησε πολλούς
από αυτούς στην ληστρική συλλογή μελιού, ακόμα και μέσα από τον
εμβρυοθάλαμο των μελισσιών τους. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την σταδιακή
εξασθένηση των σμηνών που, μη έχοντας επάρκεια τροφών, δεν ήταν σε θέση
να αναπτυχθούν σωστά, την άνοιξη, για να προετοιμαστούν αποτελεσματικά
για μια καινούργια σοδιά.
Την κατάσταση αυτή ήρθαν να ανατρέψουν μια σειρά από νέες μεθόδους και
εφαρμογές που έβαλαν τις βάσεις της σύγχρονης εντατικής εκμετάλλευσης
των σμηνών, με κορυφαία αυτή του Ντεμαρί, που πρότεινε την λύση του
διπλού εμβρυοθαλάμου με τις δυο βασίλισσες.
Η μέθοδος της τροφαποθήκης, λοιπόν είναι μια πιο ριζοσπαστική εκδοχή του
διπλού εμβρυοθαλάμου, με την διαφορά πως το πάνω μόνιμο πάτωμα, αντί
για δεύτερη βασίλισσα, είναι γεμάτο μέλι!!!
Κάποιοι, με το δίκιο τους, θα αναρωτηθούν: Και που θα βρεθεί τόσο μέλι? Η
απάντηση είναι εύκολο να γραφτεί, μα πολύ δύσκολο να γίνει αποδεχτή!!
Θα το αφήσουμε εμείς οι μελισσοκόμοι, μέσα στα μελίσσια μας! Θα το
«θυσιάσουμε» την μια χρονιά, για να έχουμε, για πολλές επόμενες χρονιές,
δυνατά και πολυπληθή μελίσσια, με μεγάλες σοδιές, χωρίς ιδιαίτερη
φροντίδα και με ελάχιστο χρόνο απασχόλησης.
Πόσοι όμως από εμάς διαθέτουμε την αυτοσυγκράτηση και το σθένος να
αφήσουμε σήμερα ένα ολόκληρο πάτωμα γεμάτο μέλια στα μελίσσια μας, με
την προσδοκία να πάρουμε στο μέλλον πολλαπλή ποσότητα? Στα πέτρινα
χρόνια που περνά η μελισσοκομία, μάλλον ελάχιστοι. Όσοι όμως το
αποτολμήσουν να γνωρίζουν πως ο τόκος που θα τους αποδώσει αυτή τους η
επένδυση θα είναι πολύ μεγάλος και πως «την στιγμή που κάποιος
αποφασίζει να κρατήσει, όλο το χρόνο, ένα πάτωμα γεμάτο μέλι, σε κάθε
του μελίσσι, τότε ένας πραγματικός μελισσοκόμος γεννιέται!», όπως έχει
πει παλαιότερα ένας από τους υποστηριχτές αυτής της μεθόδου.
Δεν είναι όμως αυτό το μόνο πλεονέκτημα, της μεθόδου που εξετάζουμε. Σας
παραθέτουμε και τα υπόλοιπα τα οποία σίγουρα θα προβληματίσουν ακόμα
και τους πιο δύσπιστους από εμάς.
• Μελίσσια μεγάλης δύναμης από νωρίς την άνοιξη, που θα μπορούν να συλλέξουν από οποιαδήποτε πρώιμη ανθοφορία.
• Δυνατότητα έγκαιρου διπλασιασμού των σμηνών.
• Δημιουργία μελισσιών τρομερής δύναμης, για την εκμετάλλευση της κύριας καλοκαιρινής ανθοφορίας.
• Πρόληψη σμηνουργίας.
• Αυτόματη ανανέωση βασιλισσών.
• Ασφαλής διαχείμαση των μελισσιών.
• Ελαχιστοποίηση του χρόνου επίβλεψης, με αποτέλεσμα να μπορεί ένας άνθρωπος να επιβλέπει μεγάλο αριθμό κυψελών.
Συνεχίζοντας την παρουσίαση της πιο ριζοσπαστικής και
«προκλητικής» μεθόδου της παγκόσμιας μελισσοκομίας, με την έννοια ότι
αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για τον μελισσοκόμο, αφού θέλει
αποφασιστικότητα και γενναιότητα για να εφαρμοστεί. Της μεθόδου της
τροφαποθήκης, έτσι όπως την εξέλιξε και την εφάρμοσε για 20 συνεχόμενα
χρόνια ο αμερικανός μελισσοκόμος Γ.
Στην περίπτωση αυτή μάλιστα, έχουμε τη δυνατότητα να αφαιρέσουμε και
κάποια πλαίσια με καλοκαιρινό μέλι που έχουμε αφήσει στην τροφαποθήκη,
αν κρίνουμε πως το μέλι αυτό είναι μεγαλύτερης εμπορικής αξίας από το
φθινοπωρινό μέλι (θυμάρι και ρείκι για παράδειγμα).
Όταν θα έχει τελειώσει η καλοκαιρινή ανθοφορία, αφαιρούμε τα όποια
πατώματα έχουμε βάλει στον εμβρυοθάλαμο και τον ξαναενώνουμε με την
παραφυάδα που έχει νέα βασίλισσα. Η ένωση γίνεται με όλες τις
ενδεδειγμένες προφυλάξεις (μέθοδος εφημερίδας) και οι δυο βασίλισσες θα
ρυθμίσουν τα μεταξύ τους θέματα, επικρατώντας η καλύτερη, που συνήθως
τυχαίνει να είναι και η νεώτερη.
Ντέμουθ στο μελισσοκομείο του. Βρισκόταν σε τόσο μεγάλη απόσταση που
μπορούσε να το επισκέπτεται μια φορά τον χρόνο και να ασχολείται με τα
μελίσσια του μόνο για 30 ημέρες, πετυχαίνοντας πάντα σοδιές πολύ
μεγαλύτερες από αυτές που πετύχαινε προηγουμένως με άλλες μεθόδους
εκμετάλλευσης. Αφήστε που εφαρμόζοντας αυτές,έπρεπε να βρίσκεται
συνεχώς... δίπλα στα μελίσσια του.
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι χρησιμοποίησης της τροφαποθήκης, αλλά θεωρούμε
πως δυο από αυτές είναι πιο κοντά στις ελληνικές συνθήκες ανθοφορίας και
θα μπορούσαν να υιοθετηθούν από τους έλληνες μελισσοκόμους.
Πρώτος τρόπος.
Η τροφαποθήκη, όπως έχουμε εξηγήσει, παραμένει σαν δεύτερο πάτωμα πάνω
στον εβρυοθάλαμο, γεμάτη μέλια, αποτελώντας στην ουσία ένα ενιαίο σύνολο
με αυτόν, αφού δεν παρεμβάλεται κάποιο βασιλικό διάφραγμα μεταξύ των
δυο.
Με δυο πατώματα στη διάθεση του, το μελίσσι, τόσο το καλοκαίρι, όσο και
το φθινόπωρο αποταμιεύει το μέλι που συλλέγει κυρίως στο πάνω πάτωμα.
Έτσι η μάνα, την άνοιξη που επιταχύνει τις γέννες της, έχει στη διάθεσή
της πολύ χώρο να εναποθέσει τα αυγά της, τόσο στο κάτω, όσο και στο πάνω
πάτωμα, που έχει και αυτό αρχίσει να μισοαδειάζει, αφού οι μέλισσες
έχουν καταναλώσει ένα μεγάλο μέρος από τα αποθέματα μελιού που είχε.
Αυτός ο μεγάλος και άνετος χώρος των δυο πατωμάτων, από την άλλη μεριά,
προσφέρει άνεση κινήσεων και άπλα στις μέλισσες της κυψέλης, και με τον
τρόπο αυτόν απομακρύνονται οι πιθανές τάσεις για σμηνουργία του
μελισσιού.(Σχήμα1)
Σαν φτάσει το καλοκαίρι και αρχίσει να δίνει η μεγάλη ανθοφορία-στόχος,
τοποθετούμε ένα βασιλικό διάφραγμα πάνω από το διώροφο μελίσσι μας και
από πάνω βάζουμε ένα ή δυο πατώματα ακόμα αν οι συνθήκες το απαιτούν.
Το μεγάλο, σε δύναμη και απόδοση, αυτό μελίσσι μας, θα μπορέσει να
ξαναγεμίσει την τροφοαποθήκη και να συμπληρώσει επί πλέον και ένα ή δυο
ακόμα πατώματα, ανάλογα με την ανθοφορία.(Σχήμα 2)
Όταν τελειώσει η ανθοφορία αυτή αφαιρούμε τα επί πλέον πατώματα που
προσθέσαμε και έτσι το μελίσσι μας παραμένει και πάλι όπως ήταν στην
αρχή, δηλαδή διώροφο, χωρίς ενδιάμεσο διάφραγμα.
Αν τώρα οι συνθήκες είναι ευνοϊκές και υπάρξει κάποια καλή φθινοπωρινή
ανθοφορία, μπορούμε να προσθέσουμε και πάλι ένα πάτωμα, αφού φυσικά
παρεμβάλουμε βασιλικό διάφραγμα, και να κάνουμε έναν δεύτερο τρύγο, όταν
η ανθοφορία αυτή θα έχει τελειώσει.(Σχήμα 3)
Είναι αυτονόητο, βέβαια, πως σε μια τέτοια περίπτωση θα συμπληρώσουμε τα
κενά με άδειες κτισμένες κηρήθρες. Το μελίσσι μας θα συμπληρώσει τα
πλαίσια αυτά με μέλι και έτσι η τροφαποθήκη θα ξαναγεμίσει και θα είναι
έτοιμη να προσφέρει τις «υπηρεσίες» στις μέλισσές μας, το χειμώνα που
έρχεται, αλλά και την επόμενη άνοιξη. Με τον τρόπο αυτόν ο κύκλος θα
επαναληφθεί.
Δεύτερος τρόπος.
Ο δεύτερο τρόπος με τον οποίον μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την
τροφαποθήκη, έχει το πλεονέκτημα πως μας δίνει την ευκαιρία να κάνουμε
και μια αυτόματη ανανέωση της βασίλισσάς του μελισσιού μας.
Όπως περιγράψαμε πιο πάνω, την άνοιξη και το καλοκαίρι, η μάνα
επεκτείνει το γόνο της και στα δυο πατώματα, δηλαδή και στον
εμβρυοθάλαμο και στην τροφαποθήκη. Μόλις λοιπόν, αρχίσει η βασική
καλοκαιρινή ανθοφορία, αφαιρούμε την τροφαποθήκη και την τοποθετούμε
δίπλα ακριβώς από τον εμβρυοθάλαμο, πάνω σε δική της φυσικά βάση.
Φροντίζουμε όμως η μάνα να παραμείνει στον εμβρυοθάλαμο και η είσοδός
των δυο αυτών κυψελών να έχει την ίδια κατεύθυνση. Επειδή η τροφαποθήκη
μας έχει πολλά μέλια, της μικραίνουμε την είσοδο για να προλάβουμε τυχόν
λεηλασίες και όπως θα περίμενε κανείς, αυτή τώρα έχει γίνει παραφυάδα
και μπορεί άνετα να φτιάξει μια δική της βασίλισσα.
Αν όμως αφήσουμε να συμβεί αυτό, οι βασίλισσες που θα προκύψουν θα
είναι ορφάνιας και όχι τόσο καλές, όσο άλλες που θα μπορούσαμε να έχουμε
δημιουργήσει, μετά από επιλογή εμείς, από τις προηγούμενες ημέρες.
Ένας καλός τρόπος θα ήταν να δώσουμε στην παραφυάδα αυτή εκλεκτά
βασιλικά κελιά, πιο ώριμα από αυτά που θα δημιουργήσει η ίδια. Έτσι, οι
βασίλισσες που θα προκύψουν από αυτά, θα καταστρέψουν όσα βασιλικά
κελιά ορφάνιας τυχόν έχουν δημιουργηθεί.
Επιστρέφοντας, τώρα, στον εμβρυοθάλαμο, μετά τον χωρισμό, του
τοποθετούμε ένα βασιλικό διάφραγμα και πάνω σε αυτό ένα ή δυο πατώματα.
(Σχήμα 4)
Ολοκληρώνοντας την παρουσίαση αυτής της μεθόδου, έχουμε την πεποίθηση
πως θα συμφωνήσετε μαζί μας πως, από πλευράς χειρισμών, είναι η πιο
εύκολη μέθοδος που σας έχουμε περιγράψει μέχρι σήμερα. Έχει όμως και μια
τεράστια δυσκολία! Όχι στους χειρισμούς, μα στον ίδια την ανθρώπινη
φύση, που συνήθως χαρακτηρίζεται από πλεονεξία και απληστία!
Επιμέλεια: Μανόλης Δερμάτης, μελισσοκόμος, συγγραφέας, ερευνητής.
www.promelis.gr --- promelis@hotmail.gr
1 Σχόλια
Το μέγιστο πρόβλημα στη μελισσοκομία είναι η σμηνουργία και ακολουθούν η Βαρρόα, οι σηψιγονίες, η νοζεμίαση, λίγο η ασκοσφαίρωση και άλλοι εχθροί. Φτιάχνουμε μελίσσια με τεράστια δύναμη και χωρίς την τροφοαποθήκη. Απαραίτητη προϋπόθεση για να έχουμε επιτυχία στη μελισσοκομία είναι να έχουμε σύμμαχο τον καιρό. Για πρώτο τρύγο ελπίζουμε τον Σεπτέμβριο.
ΑπάντησηΔιαγραφήΓια οποιαδήποτε ερώτηση πάνω στις αναρτήσεις μας , αφήστε ένα σχόλιο και εμείς με χαρά θα σας απαντήσουμε. Ορεινή Μέλισσα! Καλώς Ήρθατε!