Widget Recent Post No.

Πότε αφαιρούμε τα κηρόπανα από τα μελίσσια μας


Όπως έχουμε αναφέρει σε παλαιότερο άρθρο, η χρήση του «κηρόπανου», προέκυψε από την ανάγκη να προστατεύσουμε τα μελίσσια μας, κυρίως από τα κρύα του χειμώνα – κάποιοι τα χρησιμοποιούν και το καλοκαίρι. Η ανάγκη αυτή μας προέκυψε από την κατάργηση των παλιών, κλασικών, διπλών καπακιών, Ευρωπαϊκού τύπου, προς όφελος των μονών καπακιών τύπου Αυστραλίας, όπως  οι πιο παλιοί θυμούνται.

Κάποιοι λοιπόν συνάδελφοί μας σκέφτηκαν να υποκαταστήσουν, κατά κάποιο τρόπο, το εσωτερικό ξύλινο κάλυμμα που είχε το παλιό διπλό καπάκι, με ένα κομμάτι ύφασμα!
Το ύφασμα αυτό το κερώνουν από την κάτω μεριά οι μέλισσες και  έτσι το ονόμασαν «κηρόπανο!». Δεν υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία από που ξεκίνησε και πια ήταν η «εξελικτική» πορεία αυτού του βοηθητικού εξαρτήματος, στην πορεία όμως άρχισε να αποκτά κάποιες «προδιαγραφές».

 Αυτές οι προδιαγραφές, είναι προφανώς αποτέλεσμα χρόνιων δοκιμών και πειραματισμών, από το σύνολο σχεδόν των μελισσοκόμων που το χρησιμοποίησαν! Τις προδιαγραφές αυτές κωδικοποιήσαμε και θα προσπαθήσουμε να σας τις παρουσιάσουμε σήμερα, κάνοντας όμως τις παρεμβάσεις που απαιτεί η λογική, η επιστήμη και κυρίως οι ανάγκες των μελισσιών μας.

Ξεκινάμε κατ αρχάς από το υλικό που θα πρέπει να είναι φτιαγμένα. Αν είναι από ύφασμα, αυτό θα πρέπει να είναι βαμβακερής σύνθεσης , όπως καραβόπανο ή τζινοειδές. Δεν θα πρέπει να έχουν μεγάλο πάχος γιατί συγκρατούν υγρασία. Άρα κομμάτια από μοκέτες, χοντρές ταπετσαρίες κλπ, θα πρέπει να αποκλειστούν ! Δεν θα πρέπει να είναι, σε καμία περίπτωση, ούτε μάλλινα ούτε συνθετικά. Τα υφάσματα αυτά ενδεχομένως να δημιουργήσουν κάποιο στατικό ηλεκτρισμό, με άγνωστες συνέπειες για τις μέλισσες. Κομμάτια υφάσματος, για τέτοια χρήση, διαθέτουν σήμερα πολλά καταστήματα μελισσοκομικών ειδών, γύρω στα 50 λεπτά το ένα.
Πολλοί όμως συνάδελφοι μελισσοκόμοι χρησιμοποιούν άλλα υλικά με πολύ καλά αποτελέσματα, όπως λένε. Κάποιοι χρησιμοποιούν φύλλα εφημερίδας, που παρέχουν καλή μόνωση, απορροφούν την υγρασία, είναι πάμφθηνα και επομένως μπορούν να ανανεώνονται αρκετές φορές. Το μειονέκτημά τους είναι ότι κολλάνε πάνω στα πλαίσια και η αποκόλληση τους είναι λίγο μπελαλίδικη!

Κάποιοι άλλοι μελισσοκόμοι έχουν βρει την δική τους λύση, χρησιμοποιώντας χαρτί συσκευασίας, οντουλέ. Αυτό έχει τα πλεονεκτήματα της εφημερίδας, και επί πλέον ξεκολλάει πιο εύκολα. Έχει όμως το μειονέκτημα του αυξημένου κόστους, σχετικά με την ανέξοδη λύση της εφημερίδας.

Μερικοί, πιο ψαγμένοι και προχωρημένοι συνάδελφοι, χρησιμοποιούν το «ΑΕΡΟΧΑΡΤ» που είναι ένα σάντουιτς οντουλέ χαρτιού και αεροπλάστ (φυσαλίδες αέρα). Αυτή η τελευταία λύση φαίνεται και η πιο εξελιγμένη, αλλά θα πρέπει από κάτω να μπαίνει πάντα η επιφάνεια του χαρτιού. Το μειονέκτημα που έχει είναι φυσικά το κόστος αγοράς του υλικού, εκτός και αν μπορέσουμε να το βρούμε από κάποιες αποσυσκευασίες ευπαθών προϊόντων, όπου και χρησιμοποιείται σε ευπαθή υλικά.

Κάποιοι μελισσοκόμοι σε άλλες χώρες, κυρίως στη Γερμανίας, χρησιμοποιούν φύλα διάφανου νάιλον για αυτή τη δουλειά. Η λύση αυτή δεν θα πρέπει - κατά τη γνώμη μας- να αποτελέσει παράδειγμα για εμάς τους έλληνες μελισσοκόμους, αφού οι συνθήκες, οι θερμοκρασίες, τα ποσοστά υγρασίας, μα και τα ίδια τα μελίσσια μας, είναι εντελώς διαφορετικά από τα δικά τους.
Οι διαστάσεις τώρα και το σχήμα που θα πρέπει να έχει το κάλυμμα των πλαισίων, ανεξάρτητα από το υλικό που θα επιλέξουμε, είναι μια άλλη παράμετρος που θα πρέπει να προσέξουμε.

Θα πρέπει φυσικά να έχει τετράγωνο σχήμα, αλλά να είναι 4-6 πόντους μικρότερο από τις διαστάσεις που έχει εσωτερικά η κυψέλη. Αυτό πρέπει να γίνει για να υπάρχει ένα κενό περιμετρικά 2-3 πόντους και έτσι να διευκολύνεται ο εξαερισμός της κυψέλης. Αν θέλουμε να κάνουμε τροφοδοσία - μόνο με στερεά τροφή όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές - τότε θα ήταν καλύτερα αυτό να μπει πάνω από το κάλυμμα, οπότε σε αυτή την περίπτωση πρέπει να κάνουμε στο κάλυμμά μας ένα στρογγυλό άνοιγμα, για να μπορούν οι μέλισσες να προσεγγίζουν την τροφή.

Αυτό βέβαια δημιουργεί κάποιο θέμα, όταν θελήσουμε να το ξεκολλήσουμε από τα πλαίσια, αλλά από την άλλη μας επιτρέπει να ελέγχουμε την επάρκεια των τροφών χωρίς ιδιαίτερη ενόχληση των μελισσιών μας. Σε αυτή την περίπτωση η σακούλα – αυτό αφορά τη δύκιλη συσκευασία- θα μαζέψει ένα μεγάλο μέρος της υγρασίας πάνω στην εσωτερική της επιφάνεια σε μορφή σταγονιδίων, ενώ θα προσφέρει μια επί πλέον βαθμίδα θερμομόνωσης στο εσωτερικό της κυψέλης.

Μια ακόμα καλύτερη λύση, κατά τη γνώμη μας, είναι η τοποθέτηση πλέγματος πρόπολης πάνω στα πλαίσια, γιατί εξυπηρετεί δυο σκοπούς. Ο ένας είναι η θερμοκρασιακή προστασία των μελισσών μας και ο άλλος είναι η συλλογή πρόπολης! Αν μάλιστα αυτή η λύση συνοδευτεί και από την τοποθέτηση, πάνω από το πλέγμα ενός πάνινου καλύμματος (κηρόπανου) μικρότερων όμως διαστάσεων από τα συνήθη – 25Χ30 για παράδειγμα – τότε τα αποτελέσματα θα είναι τα καλύτερα!

Σε αυτή τη περίπτωση οι μέλισσες θα σφραγίσουν με πρόπολη όσα ανοίγματα του πλέγματος θεωρήσουν απαραίτητο, για να εξασφαλίσουν την θερμομόνωση τους, αφήνοντας όμως αρκετά από αυτά ανοιχτά (κυρίως τα περιμετρικά) για να φεύγει η υγρασία.
Σχετικά τώρα με αυτό που υποστηρίζουν κάποιοι παλιοί συνάδελφοι, ότι δηλαδή το κηρόπανο είναι πολύ χρήσιμο και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, εμείς δεν έχουμε να αντιλέξουμε κάτι ουσιαστικό, αφού η επιλογή τους αυτή προκύπτει από μακροχρόνια χρήση και εμπειρία.

Από επιστημονικής πάντως πλευράς, αυτό μπορεί να δικαιολογηθεί λόγω της κακής – συνήθως - κατασκευής των καπακιών Αυστραλίας που έχουν κάλυμμα λαμαρίνας γαλβανιζέ που δύσκολα συγκρατεί τη βαφή του και έτσι γίνεται αιτία συλλογής θερμότητας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, που στη συνέχεια μεταφέρουν μέσα στο χώρο της κυψέλης.

Εξ αιτίας αυτού, τις πολύ ζεστές μέρες του καλοκαιριού, το όποιο όφελος που προσφέρουν τα παράθυρα αυτού του καπακιού στον αερισμό – και άρα και σε κάποιο δροσισμό  της κυψέλης -  εξουδετερώνεται από τη θερμότητα που μαζεύουν οι άβαφες λαμαρίνες τους και ακόμα περισσότερο υπερνικούνται από αυτή!!! Έτσι η διατήρηση των κηρόπανων και το καλοκαίρι, μπορεί πράγματι να προσφέρει κάποια προστασία και ανακούφιση στο μελίσσι, ιδιαίτερα όταν ο υδράργυρος πάρει την ανηφόρα.

Επιμέλεια: Μανόλης Δερμάτης, μελισσοκόμος, συγγραφές, ερευνητής.
www.promelis.gr -- promelis@hotmail.gr

Δημοσίευση σχολίου

0 Σχόλια