Οι παλιοί μελισσοκόμοι λέγανε πως: «Τον Μάρτη μετράνε τα μελίσσια».
Πράγματι, ο μήνας αυτός μας βάζει στην ουσία στην «καρδιά» της νέας μελισσοκομικής περιόδου, αφού θα μετρήσουμε τα μελίσσια μας και θα διαπιστώσουμε πόσα τελικά τα κατάφεραν να ξεχειμωνιάσουν, και επομένως ποια είναι θα η δύναμη του μελισσοκομείου μας τη φετινή χρονιά, για να κυνηγήσουμε ανθοφορίες. Εκτός όμως απ αυτό, τούτο το μήνα θα εφαρμόσουμε σχεδόν το σύνολο των μελισσοκομικών εργασιών και χειρισμών, ανάλογα πάντα με την περιοχή, τις καιρικές συνθήκες και τις ανθοφορίες.
Για τους νέους κυρίως μελισσοκόμους ο Μάρτης είναι ο μήνας που θα χρειαστεί να εφαρμόσουν όλα όσα έχουν διαβάσει, διδαχτεί και μάθει, για τις μέλισσες και τα μελίσσια.
Και τι δεν περιέχει αυτός ο μήνας από πλευράς χειρισμών – πάντα σε συνάρτηση με την περιοχή και τον καιρό! Ανάπτυξη μελισσιών με προσθήκη πλαισίων και τροφοδοσία, πολλαπλασιασμό μελισσιών με κόψιμο παραφυάδων, αντιμετώπιση της πρώιμης σμηνουργίας, εξίσωση μελισσιών, ακόμα και μεταφορές και τρύγο μπορεί να περιέχει ο μήνας που τρέχει!
Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά τους και ας τα δούμε ένα-ένα. Εκείνο που χρειάζεται να κάνουμε σε αυτή τη χρονική στιγμή, θα είναι να επανεξετάσουμε το πρόγραμμα εκμετάλλευσης, στο οποίο θα πρέπει να έχουμε ήδη καταλήξει από τους προηγούμενους μήνες, και να κάνουμε τις αναγκαίες αλλαγές και προσαρμογές, ανάλογα με τον καιρό.
Όπως έχουμε πολλές φορές αναφέρει στο παρελθόν, συστηματική μελισσοκομία χωρίς πλάνο και πρόγραμμα εκμετάλλευσης δεν υπάρχει!
Τώρα λοιπόν που γνωρίζουμε με τι δυνάμεις θα μπούμε στον πόλεμο, παίρνουμε χαρτί και μολύβι και προσαρμόζουμε το πλάνο μας με βάσει αυτό το δεδομένο!
Αν έχουμε σχεδιάσει να εφαρμόσουμε κάποια μέθοδο εντατικής εκμετάλλευσης που απαιτεί ειδικούς χειρισμούς, σε αυτή ακριβώς τη χρονική στιγμή θα αποφασίσουμε αν και σε ποια έκταση θα το κάνουμε. Αν πάλι πορευτούμε με την απλή και κλασική μέθοδο πρόσθεσης πατώματος, θα πρέπει να προσέξουμε αυτό να γίνει όταν πρέπει και όχι πιο νωρίς ή πιο αργά. Αν το κάνουμε πιο νωρίς, ενδέχεται το μελίσσι να μην ανέβει πάνω, αν αργήσουμε να το κάνουμε, ενδέχεται να σμηνουργίσει!
Προσοχή λοιπόν σε αυτό το σημείο και ας θυμόμαστε πως σε γενικές γραμμές σε μελίσσι που δεν έχει 6-7 πλαίσια γόνου και 9-10 πληθυσμό, δεν προσθέτουμε πάτωμα – σε συνάρτηση πάντα από τις υπάρχουσες συνθήκες. Όταν προσθέτουμε πάτωμα, καλό θα είναι να ανεβάσουμε πάνω ένα δυο πλαίσια με γόνο για να «αναγκάσουμε» τις εργάτριες να ανέβουν πάνω για να τον φροντίσουν!
Από πλευράς τροφοδοσίας τώρα ο καλύτερος τρόπος, όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν, θα ήταν να είχαμε τη δυνατότητα να τροφοδοτήσουμε τα μελίσσια μας με μέλι ή έστω με κάποιο παρασκεύασμα που να περιέχουν μέλι, όπως είναι το ζαχαροζύμαρο, για παράδειγμα, που είναι μια ανάμειξη μελιού και άχνης ζάχαρης. Αυτό όμως, για ένα σωρό λόγους, κυριότεροι από τους οποίους είναι το υψηλό κόστος, αλλά και ο κίνδυνος μεταφοράς ασθενειών, αν το μέλι δεν είναι δικό μας, σπάνια εφαρμόζεται στις μέρες μας.
Ο κλασικός, φτηνότερος και πιο δημοφιλής σήμερα, τρόπος τροφοδότησης είναι αυτός που γίνεται με παρασκευάσματα της ζάχαρης, όπως είναι το απλό γνωστό μας σιρόπι και η ζύμη τύπου βανίλιας.
Το σιρόπι ζάχαρης είναι ο πιο ενδεδειγμένος τρόπος όταν πρόκειται για διεγερτική τροφοδότηση σε αναλογία 1/1 (ζάχαρη-νερό) και όχι 1/2 που πίστευαν και εφάρμοζαν παλαιότερα – μάλιστα κάποιες έρευνες μιλάνε ακόμα και για ακόμα πιο πυκνό σιρόπι (2/1). Αυτού του είδους η τροφοδότηση θα πρέπει να γίνεται σε μικρές καθημερινές δώσεις (150-250 γραμμάρια) και για περιορισμένο χρονικό διάστημα – έως 10 μέρες.
Αντίθετα, η υγρή τροφοδότηση μέσω σιροπιού οποιασδήποτε πυκνότητας, πρέπει να αποφεύγεται όταν οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές, κάτι που συμβαίνει κυρίως το χειμώνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η καλύτερη λύση είναι το ζαχαροζύμαρο ή αν αυτό δεν υπάρχει, το ζυμάρι τύπου βανίλιας.
Από την άλλη, για να εξισώσουμε τα μελίσσια μας θα πρέπει, όπως γνωρίζουμε, να βοηθήσουμε τα μέτρια και να συνενώσουμε τα μικρά. Ας θυμηθούμε μαζί πως το πετυχαίνουμε αυτό:
Παίρουμε «βοήθεια», δηλαδή γόνο ή πληθυσμό ή και τα δύο, από τα πιο δυνατά, όχι όμως σε βαθμό που τα δεύτερα θα οπισθοδρομήσουν.
Όπως έχουμε γράψει και παλιότερα σε άλλο μας άρθρο, υπάρχουν δυο-τρεις τεχνικές που μπορούμε να εφαρμόσουμε σε αυτές τις περιπτώσεις και θα μας οδηγήσουν στην πλέον κατάλληλη, οι συνθήκες που επικρατούν κάθε φορά.
Το πρώτο που μπορούμε να κάνουμε, και που είναι η πιο εύκολη λύση, είναι να αλλάξουμε θέσεις μεταξύ ενός δυνατού και ενός μέτριου μελισσιού. Σε μια τέτοια περίπτωση, το δυνατό θα οπισθοδρομήσει κάπως, αλλά το μέτριο θα ενισχυθεί πολύ από τον πληθυσμό όλων των εξωτερικών μελισσών του δυνατού.
Μια άλλη λύση είναι να μεταφέρουμε πλαίσια με γόνο από τα δυνατά στα μέτρια, με ή χωρίς τον πληθυσμό τους, ανάλογα πάντα με τις συνθήκες που επικρατούν και παίρνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας. Ακόμα μπορούμε να υποστηρίξουμε τα μέτρια μελίσσια μας δίνοντας τους πλαίσια με τροφές που θα πάρουμε από τα πολύ δυνατά.
Σχετικά τώρα με το τρόπο που θα πρέπει να συνενώσουμε κάποια μικρά μελίσσια μεταξύ τους, να θυμηθούμε, ότι υπάρχουν μερικές λεπτομέρειες που πρέπει να θυμόμαστε
Ο καλύτερος τρόπος είναι αυτός της εφημερίδας.
Μετακινούμε και βάζουμε από πάνω πάντα το αδύναμο μελίσσι, ενώ το δυνατό παραμένει στη θέση του και πάντα από κάτω.
Στο πάνω – αδύναμο – μελίσσι, δεν θα έχουμε αφήσει κανέναν άλλο τρόπο διαφυγής, εκτός εκείνον που θα δημιουργήσουν τα ίδια, σκίζοντας την εφημερίδα.
Οι συνενώσεις, είναι προτιμότερο να γίνονται αργά το απόγευμα, όταν θα έχουν επιστρέψει στις κυψέλες οι περισσότερες συλλέκτριες.
Είναι προτιμότερο να έχουμε βρει και «αποσύρει» τη μάνα του αδύνατου – αν φυσικά υπάρχει – πριν να κάνουμε την ένωση.
Καλό θα είναι να μην επιχειρήσουμε άνοιγμα της ενωμένης κυψέλης, πριν να περάσουν 2-3 μέρες.
Να υπενθυμίσουμε ακόμα πως αυτή ακριβώς την εποχή θα πρέπει να αρχίσουμε να αποσύρουμε σταδιακά τις παλιές σκουρόχρωμες κηρήθρες και να τις αντικαθιστούμε με τυπωμένα φύλα κεριού. Τα φύλα κεριού τοποθετούνται ανάμεσα σε πλαίσια με μέλια, ή δίπλα στο γόνο – ποτέ ενδιάμεσα σε αυτόν- πλην ειδικών εξαιρέσεων όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές.
Τέλος όσον αφορά το κόψιμο παραφυάδων, αυτό μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους, όπως με τη μέθοδο του φυτωρίου, με τη μέθοδο της βεντάλιας που έχουμε παρουσιάσει αναλυτικά σε προηγούμενες αναρτήσεις μας. Παραφυάδες όμως μπορούμε να δημιουργήσουμε και με την απλή μέθοδο που συνίσταται στην μετακίνηση του μελισσιού δέκα μέτρα μακριά και στην τοποθέτηση ενός νέου στη θέση του.
Το νέο αυτό μελίσσι-παραφυάδα, το προικίζουμε με ένα δυο πλαίσια φρέσκου γόνου και ένα δυο πλαίσια προμηθειών που «δανειζόμαστε» από το πρώτο. Καθώς όμως έχει καταλάβει την θέσει που είχε το αρχικό μας μελίσσι, η παραφυάδα μας αυτή θα ωφεληθεί και από το σύνολο των εξωτερικών μελισσών του πρώτου και με το τρόπο αυτό θα πορευτεί για τη δημιουργία μιας νέας μάνας!
Επιμέλεια: Μανόλης Δερμάτης, μελισσοκόμος, συγγραφέας, ερευνητής.
www.promelis.gr -- promelis@hotmail.gr
2 Σχόλια
Καλησπερα κ.Δερματη
ΑπάντησηΔιαγραφήΟταν λετε "ενισχυση" περνοντας ολα τα μετρα προστασιας (για μεταφορα πλαισιου με γονο+πληθυσμο) εννοειται πως αν γινει απευθειας απο το ενα μελισσι στο αλλο οι μελισσες που βρισκονται πανω στο πλαισιο θα αντιμετωπισθουν εχθρικα απο το μελισσι που δεχεται τον πληθυσμο?
Και πως μπορει να γινει ειρηνικα? Με την μεθοδο του χαρτιου? (σε δευτερη κυψελη βαζουμε 2π.χ πλαισια με γονο+πληθυσμο) και αφηνουμε οι μελισσες να σκισουν το χαρτι κ να συνεννοθουν ειρηνικα
ευχαριστω
Φίλε Ανώνυμε,
ΑπάντησηΔιαγραφήΑν οι καιρικές συνθήθες το επιτρέπουν, είναι πιο εύκολο και πρακτικό να ψεκάσουμε με τσίπουρο, εσάνς ή σιρόπι. Αν όχι, τότε κάνουμε αυτό που λές.
Φιλικά
Υ.Γ. Σε παρακαλώ να σχολιάζεις με κάποιο "όνομα"!
Για οποιαδήποτε ερώτηση πάνω στις αναρτήσεις μας , αφήστε ένα σχόλιο και εμείς με χαρά θα σας απαντήσουμε. Ορεινή Μέλισσα! Καλώς Ήρθατε!